Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam - Dàn ý chi tiết và 6 bài văn mẫu đặc sắc dành cho học sinh lớp 6

Truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa mang trong mình nhiều thông điệp sâu sắc, được giảng dạy trong chương trình Ngữ Văn lớp 6. Tác phẩm không chỉ là một câu chuyện cảm động mà còn là bài học về tình người và sự sẻ chia.

EduTOPS xin giới thiệu tài liệu Bài văn mẫu lớp 6: Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa, bao gồm dàn ý chi tiết và 6 bài văn mẫu đặc sắc. Mời quý bạn đọc cùng khám phá nội dung đầy đủ ngay sau đây.

Dàn ý phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam

I. Mở bài

Giới thiệu khái quát về nhà văn Thạch Lam và tác phẩm Gió lạnh đầu mùa, một truyện ngắn giàu giá trị nhân văn và nghệ thuật.

II. Thân bài

1. Cảnh sinh hoạt trong gia đình Sơn những ngày gió đầu mùa

- Khung cảnh mùa đông:

• Sau một đêm mưa rào, trời chuyển gió bấc, cái lạnh đột ngột khiến người ta tưởng như đang giữa mùa đông lạnh giá.
• Ngoài sân, đất khô trắng xóa, gió vi vu thổi bụi mù mịt, cuốn theo những chiếc lá khô xào xạc.
• Bầu trời u ám, phủ một màu trắng đục. Những cây lan trong chậu co ro, lá rung rẩy vì lạnh.

- Cảnh sinh hoạt của mọi người trong gia đình:

• Sơn tỉnh giấc, không vội bước xuống giường mà ngồi thu mình trong chăn ấm.
• Mẹ và chị Lan đã dậy sớm, quạt bếp lửa để pha nước uống.
• Mẹ Sơn nhắc chị Lan lấy thúng áo ra cho em.
• Chị Lan khệ nệ bê thúng áo lên phản.
• Mẹ Sơn cầm chiếc áo bông cũ, nhắc đến em Duyên khiến Sơn xúc động.

2. Cảnh hai chị em Sơn chơi đùa ở chợ và đem áo cho Hiên

- Hoàn cảnh của những đứa trẻ ở chợ: chúng mặc những bộ quần áo cũ kỹ, vá chằng vá đụp; môi tím tái, da thâm sạm; mỗi cơn gió lạnh thổi qua lại run rẩy.

- Thái độ của chị em Sơn: vẫn vui vẻ chơi đùa cùng các bạn, không kiêu ngạo hay xa cách như những đứa trẻ khác.

- Cuộc trò chuyện với Hiên:

• Chị Lan vẫy tay gọi Hiên, một cô bé đang đứng dựa vào cột quán: “Sao không lại đây, Hiên? Lại đây chơi với tôi”.
• Sơn bước lại gần, nhận ra Hiên chỉ mặc manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay.
• Chị Lan hỏi: “Sao áo mày rách thế, Hiên? Áo lành đâu không mặc?”
• Khi biết Hiên chỉ có một chiếc áo, Sơn đề nghị đem chiếc áo bông cũ cho Hiên. Chị Lan đồng ý và chạy về nhà lấy áo.

3. Sự lo lắng của Sơn và cảnh mẹ Hiên trả lại áo

- Sơn nghe người vú già kể rằng mẹ đã biết chuyện hai chị em cho Hiên chiếc áo bông cũ.

- Lo sợ bị mẹ trách mắng, Sơn vội vã chạy đi tìm Hiên để đòi lại áo, nhưng không thấy cô bé đâu.

- Khi trở về nhà, hai chị em bất ngờ thấy mẹ Hiên đang ở trong nhà, mang theo chiếc áo để trả lại.

- Mẹ Sơn ân cần hỏi thăm và cho mẹ Hiên mượn 5 hào để may áo mới cho con.

- Mẹ Sơn không hề trách mắng mà dịu dàng ôm hai đứa trẻ vào lòng.

III. Kết bài

Khái quát lại giá trị nội dung sâu sắc và nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm Gió lạnh đầu mùa.

Bài văn mẫu lớp 6

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam

Dàn ý phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa

1. Mở bài

Giới thiệu khái quát về nhà văn Thạch Lam và tác phẩm Gió lạnh đầu mùa, một truyện ngắn giàu giá trị nhân văn và nghệ thuật.

1. Thân bài
2. Cảnh sinh hoạt trong gia đình Sơn những ngày gió đầu mùa

- Khung cảnh mùa đông:

• Sau một đêm mưa rào, trời chuyển gió bấc, cái lạnh đột ngột khiến người ta tưởng như đang giữa mùa đông lạnh giá.
• Ngoài sân, đất khô trắng xóa, gió vi vu thổi bụi mù mịt, cuốn theo những chiếc lá khô xào xạc.
• Bầu trời u ám, phủ một màu trắng đục. Những cây lan trong chậu co ro, lá rung rẩy vì lạnh.

- Cảnh sinh hoạt của mọi người trong gia đình:

• Sơn tỉnh giấc, không vội bước xuống giường mà ngồi thu mình trong chăn ấm.
• Mẹ và chị Lan đã dậy sớm, quạt bếp lửa để pha nước uống.
• Mẹ Sơn nhắc chị Lan lấy thúng áo ra cho em.
• Chị Lan khệ nệ bê thúng áo lên phản.
• Mẹ Sơn cầm chiếc áo bông cũ, nhắc đến em Duyên khiến Sơn xúc động.

1. Cảnh hai chị em Sơn chơi đùa ở chợ và đem áo cho Hiên

- Hoàn cảnh của những đứa trẻ ở chợ: chúng mặc những bộ quần áo cũ kỹ, vá chằng vá đụp; môi tím tái, da thâm sạm; mỗi cơn gió lạnh thổi qua lại run rẩy.

- Thái độ của chị em Sơn: vẫn vui vẻ chơi đùa cùng các bạn, không kiêu ngạo hay xa cách như những đứa trẻ khác.

- Cuộc trò chuyện với Hiên:

• Chị Lan vẫy tay gọi Hiên, một cô bé đang đứng dựa vào cột quán: “Sao không lại đây, Hiên? Lại đây chơi với tôi”.
• Sơn bước lại gần, nhận ra Hiên chỉ mặc manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay.
• Chị Lan hỏi: “Sao áo mày rách thế, Hiên? Áo lành đâu không mặc?”
• Khi biết Hiên chỉ có một chiếc áo, Sơn đề nghị đem chiếc áo bông cũ cho Hiên. Chị Lan đồng ý và chạy về nhà lấy áo.

1. Sự lo lắng của Sơn và cảnh mẹ Hiên trả lại áo

- Sơn nghe người vú già kể rằng mẹ đã biết chuyện hai chị em cho Hiên chiếc áo bông cũ.

- Lo sợ bị mẹ trách mắng, Sơn vội vã chạy đi tìm Hiên để đòi lại áo, nhưng không thấy cô bé đâu.

- Khi trở về nhà, hai chị em bất ngờ thấy mẹ Hiên đang ở trong nhà, mang theo chiếc áo để trả lại.

- Mẹ Sơn ân cần hỏi thăm và cho mẹ Hiên mượn 5 hào để may áo mới cho con.

- Mẹ Sơn không hề trách mắng mà dịu dàng ôm hai đứa trẻ vào lòng.

1. Kết bài

Khái quát lại giá trị nội dung sâu sắc và nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm Gió lạnh đầu mùa.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 1

Thạch Lam là một trong những nhà văn tiêu biểu của dòng văn học lãng mạn. Những tác phẩm của ông thường khai thác thế giới nội tâm nhân vật với những cảm xúc mong manh, mơ hồ trong cuộc sống thường nhật. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa.

Thạch Lam mở đầu câu chuyện bằng khung cảnh buổi sáng mùa đông. Chỉ sau một đêm mưa rào, trời bắt đầu nổi gió bấc. Nhân vật Sơn thức dậy và nhận thấy mọi người trong nhà, từ mẹ đến chị, đều “đã mặc áo rét cả rồi”. Ngoài sân, “gió vi vu thổi bốc lên những màn bụi nhỏ, cuốn theo những chiếc lá khô xào xạc. Bầu trời u ám, phủ một màu trắng đục”. Những cây lan trong chậu “lá rung rẩy và co lại vì lạnh”.

Khung cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn được Thạch Lam khắc họa một cách giản dị. Mẹ Sơn bảo chị Lan bê thúng quần áo ra. Nhìn chiếc áo bông cánh đã cũ nhưng còn lành lặn, mẹ Sơn nói: “Đây là cái áo của cô Duyên đấy”. Người vú già “cầm lấy chiếc áo, lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê những đường chỉ”. Khi nghe mẹ nhắc, Sơn cũng “nhớ em, cảm động và thương em vô cùng”. Cậu xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước mắt”. Chiếc áo bông không chỉ là kỉ vật mà còn gợi lên tình mẫu tử thiêng liêng, tình anh em sâu nặng và tấm lòng nhân hậu của người vú già.

Gia đình Sơn thuộc tầng lớp khá giả, chị em Sơn được mẹ chăm sóc chu đáo. Sơn được mặc chiếc áo dạ chỉ đỏ bên trong, ngoài khoác thêm áo vải thâm. Cách ăn mặc ấy đối với những đứa trẻ nghèo ngày xưa là cả một niềm mơ ước. Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc vẫn mặc những bộ quần áo nâu bạc, vá chằng vá đụp. Môi chúng “tím tái”, chỗ áo rách “da thịt thâm sạm”. Gió lạnh thổi qua, chúng “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”. Khi nhìn thấy Sơn và Lan, lũ trẻ con xóm chợ đều tỏ ra “vui mừng”. Hai chị em Sơn cũng thân thiết với chúng, không kiêu ngạo như những đứa trẻ khác.

Đặc biệt nhất là khi chị Lan nhìn thấy Hiên đang đứng “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay”. Sơn “động lòng thương” và chợt nhớ đến mẹ Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng Hiên ở vườn nhà. Chị Lan và Sơn bàn nhau cho Hiên chiếc áo bông cũ. Sau đó, Lan “hăm hở” chạy về nhà lấy áo. Sơn yên lặng đợi chờ, trong lòng cảm thấy “ấm áp và vui vui”. Chiếc áo cũ mà chị em Sơn đem cho Hiên chứa đựng biết bao tình người, thể hiện sự sẻ chia của những đứa trẻ có trái tim giàu lòng yêu thương. Hành động của chị em Sơn tuy nhỏ bé nhưng thật cao cả và đáng trân trọng.

Truyện không dừng lại ở đó. Phần cuối truyện, mẹ Hiên đã mang chiếc áo bông đến trả lại mẹ Sơn. Hành động này cho thấy dù sống trong cảnh khó khăn, khổ cực, nhưng vẫn có những con người giữ vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mẹ Sơn sau khi nghe rõ sự việc, đã cho mẹ Hiên mượn năm hào để may áo ấm cho con. Với hai chị em Sơn, bà không hề tức giận mà còn “vẫy hai con lại gần, âu yếm ôm vào lòng”. Điều đó cho thấy mẹ Sơn cũng là một người phụ nữ nhân hậu, giàu lòng vị tha và yêu thương.

“Gió lạnh đầu mùa” là một câu chuyện nhẹ nhàng nhưng chan chứa tình yêu thương. Truyện đã mang đến những bài học quý giá cho mỗi người đọc, khơi gợi lòng nhân ái và sự sẻ chia trong cuộc sống.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 2

Thạch Lam là nhà văn tiêu biểu thuộc nhóm Tự lực văn đoàn. Truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa là một tác phẩm xuất sắc của ông viết về đề tài trẻ em, khắc họa những tình cảm chân thành và sâu sắc.

Truyện bắt đầu bằng khung cảnh buổi sáng mùa đông được nhà văn miêu tả tinh tế. Chỉ sau một đêm mưa rào, trời chuyển gió bấc, cái lạnh đột ngột khiến người ta tưởng như đang giữa mùa đông lạnh giá. Sơn tỉnh giấc, thấy mọi người trong nhà, từ mẹ đến chị, đều đã mặc áo ấm. Ngoài sân, “gió vi vu thổi bốc lên những màn bụi nhỏ, cuốn theo những chiếc lá khô xào xạc. Bầu trời u ám, phủ một màu trắng đục”. Những cây lan trong chậu “lá rung rẩy và co lại vì lạnh”. Sơn cũng cảm thấy lạnh, vội vơ chăn trùm lên đầu và gọi chị.

Mẹ Sơn bảo chị Lan vào buồng lấy thúng áo ra. Bà lật vỉ buồm, lục trong đống quần áo rét và giơ lên một chiếc áo bông cánh xanh đã cũ nhưng còn lành. Đó là chiếc áo của Duyên - đứa em gái đáng thương của Sơn đã mất năm lên bốn tuổi. Người vú già “cầm lấy chiếc áo, lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê những đường chỉ”. Khi nghe mẹ nhắc về em gái, Sơn cảm thấy “nhớ em, cảm động và thương em vô cùng”. Cậu xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước mắt”. Chiếc áo bông là kỉ vật gợi nhớ về người em gái đã khuất, chứa đựng tình yêu thương sâu sắc.

Sau khi mặc áo ấm, chị em Sơn ra chợ chơi. Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc - những đứa trẻ nghèo khổ vẫn mặc những bộ quần áo nâu bạc, vá chằng vá đụp. Môi chúng “tím tái”, chỗ áo rách “da thịt thâm sạm”. Gió lạnh thổi qua, chúng “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”. Khi nhìn thấy Sơn và Lan trong bộ quần áo ấm áp, chúng tỏ ra ngưỡng mộ. Hai chị em Sơn thân thiết với chúng, không kiêu ngạo như những đứa trẻ khác.

Đặc biệt là khi Lan nhìn thấy Hiên đang đứng “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay”. Cả hai chị em đều cảm thấy thương xót. Sơn chợt nhớ đến mẹ Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng Hiên ở vườn nhà. Một ý nghĩ tốt đẹp thoáng qua trong tâm trí Sơn - đó là đem chiếc áo bông cũ của em Duyên cho Hiên. Cậu bàn với chị Lan và nhận được sự đồng tình. Chị Lan “hăm hở” chạy về nhà lấy áo. Sơn đứng yên lặng đợi chờ, trong lòng cảm thấy “ấm áp và vui vui”. Chiếc áo cũ mà chị em Sơn đem cho Hiên thể hiện tấm lòng nhân hậu của hai đứa trẻ.

Về đến nhà, hai chị em Sơn lo lắng khi người vú già biết mẹ đã biết chuyện hai chị em lén mang áo cho Hiên. Sơn cảm thấy lo lắng, sợ hãi và sang nhà tìm Hiên để đòi lại áo. Đó là phản ứng bình thường của một đứa trẻ khi mắc lỗi. Khi trở về nhà, chị em Sơn ngạc nhiên khi thấy mẹ con Hiên đang ở nhà mình. Mẹ Hiên đem chiếc áo bông đến trả lại. Dù sống khó khăn, bà vẫn giữ vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mẹ Sơn, sau khi nghe rõ sự việc, đã cho mẹ Hiên mượn năm hào để may áo ấm cho con. Điều đó cho thấy mẹ Sơn là người có trái tim nhân hậu. Sau khi mẹ con Hiên về, bà không trách mắng mà còn “vẫy hai con lại gần, âu yếm ôm vào lòng”. Đó là tấm lòng vị tha và yêu thương của người mẹ.

Truyện ngắn “Gió lạnh đầu mùa” nhẹ nhàng mà sâu sắc. Tác phẩm giúp người đọc hiểu hơn về giá trị của tình yêu thương giữa con người. Đây quả là một tác phẩm xuất sắc của nhà văn Thạch Lam.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 3

Thạch Lam là một nhà văn lãng mạn nổi tiếng. Trong số các tác phẩm của ông, truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa để lại nhiều ấn tượng sâu sắc, mang đậm dấu ấn phong cách của nhà văn.

Truyện xoay quanh nhân vật chính là Sơn và Lan. Mở đầu tác phẩm, nhà văn đã khắc họa khung cảnh thiên nhiên lúc giao mùa - thời tiết chuyển sang mùa đông. Sơn thức dậy và thấy mọi người trong nhà, từ mẹ đến chị, đều “đã mặc áo rét cả rồi”. Ngoài sân, “gió vi vu thổi bốc lên những màn bụi nhỏ, cuốn theo những chiếc lá khô xào xạc. Bầu trời u ám, phủ một màu trắng đục”. Những cây lan trong chậu “lá rung rẩy và co lại vì lạnh”. Những câu văn miêu tả tinh tế, giàu hình ảnh.

Tiếp theo, tác giả khắc họa khung cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn vào buổi sáng. Khi Sơn thức dậy, mọi người trong nhà đã dậy từ lâu. Mẹ Sơn và chị Lan đang ngồi quạt bếp lửa để pha nước chè. Thấy Sơn, mẹ liền bảo Lan bê thúng quần áo ra. Nhìn chiếc áo bông cánh xanh đã cũ nhưng còn lành, mẹ Sơn nói: “Đây là cái áo của cô Duyên đấy”. Người vú già “cầm lấy chiếc áo, lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê những đường chỉ”. Nghe vậy, Sơn cảm thấy “nhớ em, cảm động và thương em vô cùng”. Cậu xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước mắt”. Chiếc áo bông là kỉ vật gợi nhớ về tình mẫu tử thiêng liêng, tình anh em sâu nặng và tấm lòng nhân hậu của người vú già.

Sơn được mặc chiếc áo dạ chỉ đỏ bên trong, ngoài khoác thêm áo vải thâm. Cậu rủ chị Lan ra chợ chơi cùng lũ trẻ em sống gần đó. Khi nhìn thấy chị em Sơn trong bộ quần áo ấm áp, chúng tỏ ra ngưỡng mộ. Hình ảnh những đứa trẻ nghèo hiện lên chân thực mà xót xa. Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc vẫn mặc những bộ quần áo nâu bạc, vá chằng vá đụp. Môi chúng “tím tái”, chỗ áo rách “da thịt thâm sạm”. Gió lạnh thổi qua, chúng “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”.

Đặc biệt nhất là hình ảnh cô bé Hiên đang đứng “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay”. Thấy vậy, Sơn “động lòng thương” và chợt nhớ đến mẹ Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng Hiên ở vườn nhà. Hai chị em bàn nhau về nhà lấy chiếc áo bông cũ đem cho Hiên. Chiếc áo chứa đựng biết bao tình người, thể hiện sự sẻ chia của những đứa trẻ có trái tim giàu lòng yêu thương.

Phần cuối truyện trở nên hấp dẫn hơn khi Sơn và Lan về nhà nghe người vú già kể rằng mẹ đã biết chuyện. Cả hai lo sợ nên sang tìm Hiên để đòi lại áo nhưng không thấy cô bé đâu. Khi về nhà, họ ngạc nhiên khi thấy mẹ Hiên đã mang chiếc áo bông đến trả lại. Hành động này cho thấy dù sống trong cảnh khó khăn, khổ cực, nhưng vẫn có những con người giữ vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mẹ Sơn, sau khi nghe rõ sự việc, đã cho mẹ Hiên mượn tiền để may áo ấm cho con. Điều đó thể hiện tấm lòng nhân hậu, giàu tình yêu thương đáng trân trọng. Có lẽ, Sơn và Lan đã học được tấm lòng nhân ái từ người mẹ của mình.

Qua Gió lạnh đầu mùa, Thạch Lam đã ca ngợi tình yêu thương và lòng nhân ái của con người. Với giọng văn nhẹ nhàng, ngôn ngữ bình dị, truyện để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 4

Thạch Lam là thành viên của nhóm Tự lực văn đoàn. Văn chương của ông trong sáng, giản dị nhưng thâm trầm, sâu lắng. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa.

Truyện mở đầu bằng những câu văn miêu tả khung cảnh buổi sáng mùa đông. Sau một đêm mưa rào, trời nổi gió bấc, thời tiết chuyển lạnh đột ngột. Sơn - nhân vật chính của truyện thức dậy, thấy mọi người trong nhà, từ mẹ đến chị Lan, đều “đã mặc áo rét cả rồi”. Khung cảnh mùa đông được miêu tả tinh tế qua những hình ảnh đặc trưng: “gió vi vu thổi bốc lên những màn bụi nhỏ, cuốn theo những chiếc lá khô xào xạc”; “bầu trời u ám, phủ một màu trắng đục”; những cây lan trong chậu “lá rung rẩy và co lại vì lạnh”.

Tiếp theo, Thạch Lam khắc họa cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn. Mẹ Sơn ngồi quạt bếp lửa để pha nước chè, bảo Lan bê thúng quần áo ra. Lan vâng lời mẹ, vào buồng bê thúng quần áo ra. Sơn kéo chăn lên đắp cho em, rồi ngồi xếp bằng bên khay nước. Không khí ấm cúng trong nhà tương phản với cái lạnh lẽo bên ngoài. Cuộc trò chuyện bắt đầu khi mẹ Sơn nhìn thấy chiếc áo bông của Duyên - đứa em gái đã mất của Sơn. Giọng mẹ Sơn đầy xúc động, rơm rớm nước mắt: “Đây là áo của cô Duyên đây”. Người vú già “cầm lấy chiếc áo, lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê những đường chỉ”. Sơn nghe mẹ nói cũng cảm thấy “nhớ em, cảm động và thương em vô cùng”. Chiếc áo bông nhỏ bé nhưng là kỉ vật gợi nhớ về tình mẫu tử thiêng liêng, tình anh em sâu nặng và tấm lòng nhân hậu của người vú già.

Khi Lan bê thúng quần áo vào, mẹ Sơn mặc cho Sơn chiếc áo dạ chỉ đỏ bên trong, ngoài khoác thêm áo vải thâm. Chi tiết này cho thấy gia đình Sơn có hoàn cảnh khá giả, cuộc sống đầy đủ. Dù vậy, hai chị em Sơn và Lan đều có tấm lòng nhân hậu, giàu tình yêu thương. Hai nhân vật này được nhà văn xây dựng để gửi gắm bài học ý nghĩa về tình yêu thương trong cuộc sống. Dù có hoàn cảnh gia đình khác nhau, Sơn và Lan vẫn thích chơi với những đứa trẻ nghèo như thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc,... mà không tỏ ra kiêu ngạo hay khinh khỉnh như các em họ của Sơn.

Thạch Lam cũng khắc họa cuộc sống nghèo khổ của một bộ phận người dân lao động thời bấy giờ. Những đứa trẻ xóm chợ sống trong cảnh thiếu thốn, mặc những bộ quần áo nâu bạc, vá chằng vá đụp. Môi chúng “tím tái”, chỗ áo rách “da thịt thâm sạm”. Gió lạnh thổi qua, chúng “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”. Dù vậy, chúng vẫn nhận được tình yêu thương từ cha mẹ và những người xung quanh. Khi nhìn thấy Sơn và Lan, lũ trẻ con xóm chợ đều tỏ ra “vui mừng”. Hai chị em Sơn thân thiết với chúng, không kiêu ngạo như những đứa trẻ khác. Điều này càng được thể hiện rõ qua nhân vật Hiên.

Chị Lan là người phát hiện ra Hiên. Cô bé đang đứng “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay”. Thấy vậy, Sơn “động lòng thương” và chợt nhớ đến mẹ Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng Hiên ở vườn nhà. Hai chị em bàn nhau cho Hiên chiếc áo bông cũ. Sau đó, Lan “hăm hở” chạy về nhà lấy áo. Sơn đứng yên lặng đợi chờ, trong lòng cảm thấy “ấm áp và vui vui”. Chiếc áo mà chị em Sơn đem cho Hiên chứa đựng biết bao tình yêu thương.

Phần cuối truyện, khi Sơn và Lan trở về nhà, người vú già nói rằng mẹ đã biết chuyện. Hai chị em lo sợ bị mẹ mắng nên chạy sang nhà Hiên đòi lại áo. Đây là phản ứng dễ hiểu của những đứa trẻ khi phạm lỗi. Khi về nhà, họ ngạc nhiên khi thấy mẹ Hiên đã mang chiếc áo bông đến trả lại. Bất ngờ hơn, mẹ Sơn không trách mắng mà còn cho mẹ Hiên mượn tiền để may áo cho con. Khi mẹ con Hiên ra về, mẹ Sơn “vẫy hai con lại gần, âu yếm ôm vào lòng”. Các chi tiết này cho thấy mẹ Hiên là người có lòng tự trọng, dù nghèo khó vẫn giữ vững phẩm chất tốt đẹp; còn mẹ Sơn là người nhân hậu, giàu tình yêu thương.

Như vậy, truyện ngắn “Gió lạnh đầu mùa” của Thạch Lam là một câu chuyện nhẹ nhàng nhưng đầy tính nhân văn và sâu sắc.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 5

Thạch Lam là thành viên của nhóm Tự lực văn đoàn. Các sáng tác của ông thường nhẹ nhàng, sâu lắng, và truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông.

Lan và Sơn là hai chị em sống trong một gia đình khá giả. Khác với những đứa trẻ khác, cả hai đều rất hòa đồng và thân thiện. Một ngày mùa đông, Sơn thức dậy và thấy mọi người trong nhà đều đã mặc áo ấm. Cậu được mẹ mặc cho chiếc áo vệ sinh màu nâu sẫm và một chiếc áo dạ khâu chỉ đỏ. Sau đó, hai chị em mặc áo ấm ra chợ chơi. Chị Lan nhìn thấy Hiên - cô bé hàng xóm đang co ro bên cột quán với manh áo mỏng manh. Thấy vậy, Sơn đề nghị chị đem tặng Hiên chiếc áo bông cũ. Khi về nhà, chị em Sơn nghe người vú già kể rằng mẹ đã biết chuyện, liền sang nhà Hiên để đòi lại áo nhưng không thấy ai ở nhà. Về đến nhà, họ ngạc nhiên khi thấy mẹ con Hiên đã mang chiếc áo sang trả.

Ở đoạn mở đầu, Thạch Lam đã sử dụng những câu văn tinh tế để miêu tả khung cảnh thiên nhiên lúc giao mùa. Tác giả đã vận dụng mọi giác quan để cảm nhận sự biến chuyển của đất trời và vạn vật, tạo nên một bức tranh sống động và giàu cảm xúc.

Tiếp theo, nhà văn miêu tả khung cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn vào buổi sáng. Khi Sơn thức dậy, mọi người trong nhà đã dậy từ lâu. Mẹ Sơn và chị Lan đang ngồi quạt bếp lửa để pha nước chè. Thấy Sơn, mẹ liền bảo Lan bê thúng quần áo ra. Nhìn chiếc áo bông cánh xanh đã cũ nhưng còn lành, mẹ Sơn nói: “Đây là cái áo của cô Duyên đấy”. Người vú già “cầm lấy chiếc áo, lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê những đường chỉ”. Nghe vậy, Sơn cảm thấy “nhớ em, cảm động và thương em vô cùng”. Cậu xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước mắt”. Sơn được mẹ mặc cho “chiếc áo dạ chỉ đỏ bên trong, ngoài khoác thêm áo vải thâm”. Sau đó, hai chị em ra chơi cùng lũ trẻ em nghèo ở gần chợ. Nhà văn đã khắc họa hình ảnh những đứa trẻ nghèo xóm chợ một cách chân thực và xót xa. Trong cái lạnh giá, chúng vẫn mặc những bộ quần áo nâu bạc, vá chằng vá đụp, môi “tím tái”, chỗ áo rách “da thịt thâm sạm”. Gió lạnh thổi qua, chúng “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”.

Sự xuất hiện của cô bé Hiên với dáng vẻ “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay” được nhà văn miêu tả để làm nổi bật thông điệp của truyện. Chứng kiến cảnh tượng đó, Sơn “động lòng thương” và chợt nhớ đến mẹ Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng Hiên ở vườn nhà. Sơn và Lan bàn nhau về nhà lấy chiếc áo bông cũ đem cho Hiên. Chỉ là một chiếc áo nhưng chứa đựng biết bao tình người, thể hiện sự sẻ chia của những đứa trẻ có trái tim giàu lòng yêu thương.

Phần cuối truyện trở nên hấp dẫn hơn khi Sơn và Lan về nhà nghe người vú già kể rằng mẹ đã biết chuyện. Cả hai lo sợ nên sang tìm Hiên để đòi lại áo nhưng không thấy cô bé đâu. Khi về nhà, họ ngạc nhiên khi thấy mẹ Hiên đã mang chiếc áo bông đến trả lại. Hành động này cho thấy dù sống trong cảnh khó khăn, khổ cực, nhưng vẫn có những con người giữ vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mẹ Sơn, sau khi nghe rõ sự việc, đã cho mẹ Hiên mượn tiền để may áo ấm cho con. Điều đó thể hiện tấm lòng nhân hậu, giàu tình yêu thương đáng trân trọng.

Với truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa, Thạch Lam đã ca ngợi tình yêu thương và lòng nhân ái của con người. Truyện mang đậm phong cách sáng tác của ông, nhẹ nhàng nhưng sâu sắc, để lại ấn tượng khó phai trong lòng người đọc.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 5

Truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa của nhà văn Thạch Lam đã gửi gắm nhiều thông điệp giá trị và cao đẹp về tình yêu thương và lòng nhân ái.

Nội dung chính của truyện xoay quanh hai nhân vật là Sơn và Lan. Tác phẩm mở đầu bằng một đoạn văn miêu tả khung cảnh thiên nhiên lúc chuyển mùa sang đông. Những câu văn cho thấy sự tinh tế trong cách miêu tả của nhà văn, tạo nên một bức tranh sống động và giàu cảm xúc.

Tiếp theo, nhà văn miêu tả khung cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn vào buổi sáng. Sơn thức dậy và thấy mọi người trong nhà đã dậy từ lâu. Mẹ Sơn và chị Lan đang ngồi quạt bếp lửa để pha nước chè. Mẹ Sơn bảo chị Lan bê thúng quần áo ra. Nhìn chiếc áo bông cánh xanh đã cũ nhưng còn lành, mẹ Sơn nói: “Đây là cái áo của cô Duyên đấy”. Người vú già “cầm lấy chiếc áo, lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê những đường chỉ”. Nghe vậy, Sơn cảm thấy “nhớ em, cảm động và thương em vô cùng”. Cậu xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước mắt”. Khung cảnh sinh hoạt hiện lên đầy ấm cúng và tràn ngập tình cảm.

Sau đó, Sơn được mặc chiếc áo dạ chỉ đỏ bên trong, ngoài khoác thêm áo vải thâm. Rồi Sơn và Lan ra ngoài chơi cùng bọn trẻ con trong xóm chợ nghèo. Nhà văn đã khắc họa hình ảnh những đứa trẻ nghèo một cách chân thực. Những nhân vật như thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc được miêu tả là vẫn mặc những bộ quần áo nâu bạc, vá chằng vá đụp. Môi chúng “tím tái”, chỗ áo rách “da thịt thâm sạm”. Gió lạnh thổi qua, chúng “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”. Từ đó, tác giả muốn thể hiện sự đối lập giữa những đứa trẻ nghèo xóm chợ với Lan và Sơn, những đứa trẻ có cuộc sống sung túc. Dù vậy, Sơn và Lan không hề tỏ ra kiêu ngạo, xa cách mà vẫn thân thiết, yêu mến bọn trẻ nghèo.

Truyện trở nên thú vị hơn khi Lan thấy cô bé Hiên đang đứng “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay”. Trước hình ảnh đó, Sơn “động lòng thương” và chợt nhớ đến mẹ Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng Hiên ở vườn nhà. Sơn coi Hiên như đứa em gái của mình, bàn với chị Lan về nhà lấy chiếc áo bông cũ đem cho Hiên. Chiếc áo chứa đựng biết bao tình người, thể hiện sự sẻ chia của một đứa trẻ có trái tim giàu lòng yêu thương.

Ở phần cuối truyện, khi Sơn và Lan về nhà, người vú già nói rằng mẹ đã biết chuyện. Vì sợ bị mẹ mắng, hai chị em đã sang nhà Hiên để lấy lại áo nhưng không thấy cô bé đâu. Khi về đến nhà, họ ngạc nhiên khi thấy mẹ con Hiên đang ngồi nói chuyện với mẹ của mình. Thì ra mẹ Hiên đã mang chiếc áo bông đến trả lại. Hành động này cho thấy mẹ Hiên là một người phụ nữ giàu lòng tự trọng, dù sống trong cảnh khó khăn, khổ cực nhưng vẫn giữ vững phẩm chất tốt đẹp. Khi mẹ Sơn biết rõ mọi chuyện, bà đã cho mẹ Hiên mượn tiền để may áo cho con. Qua đây, mẹ Sơn hiện lên với tấm lòng nhân hậu, giàu tình yêu thương đáng trân trọng.

Đến với truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa, Thạch Lam đã ca ngợi tình yêu thương và lòng nhân ái của con người. Tác phẩm để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 1

Thạch Lam là một nhà văn nổi tiếng với nhiều tác phẩm xuất sắc, gửi gắm nhiều thông điệp ý nghĩa. Một trong số đó phải kể đến truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa.

Truyện được in trong tập truyện ngắn cùng tên - Gió lạnh đầu mùa (NXB Đời nay, 1937). Tác phẩm mang đậm phong cách sáng tác của Thạch Lam - nhẹ nhàng, sâu lắng và giàu tính nhân văn.

Mở đầu, nhà văn đã miêu tả khung cảnh buổi sáng mùa đông một cách tinh tế. “Gió vi vu thổi bốc lên những màn bụi nhỏ, cuốn theo những chiếc lá khô xào xạc”; “bầu trời u ám, phủ một màu trắng đục”; những cây lan trong chậu “lá rung rẩy và co lại vì lạnh”. Trong khung cảnh đó, Sơn - nhân vật chính của truyện xuất hiện. Cậu thức dậy và thấy mọi người trong nhà, từ mẹ đến chị Lan, đều “đã mặc áo rét cả rồi”.

Tiếp theo, nhà văn khắc họa cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn một cách sinh động. Mẹ Sơn ngồi quạt bếp lửa để pha nước chè, bảo Lan bê thúng quần áo ra. Lan vâng lời mẹ, vào buồng bê thúng quần áo ra. Sơn kéo chăn lên đắp cho em, rồi ngồi xếp bằng bên khay nước. Không khí ấm cúng trong nhà tương phản với cái lạnh lẽo bên ngoài. Khi Lan bê thúng quần áo vào, mẹ Sơn mặc cho cậu chiếc áo dạ chỉ đỏ bên trong, ngoài khoác thêm áo vải thâm. Chi tiết này cho thấy gia đình Sơn có hoàn cảnh khá giả, cuộc sống đầy đủ. Dù vậy, hai chị em Sơn và Lan đều có tấm lòng nhân hậu, giàu tình yêu thương. Sau đó, hai chị em ra chơi cùng lũ trẻ em nghèo sống gần chợ. Nhà văn đã khắc họa hình ảnh những đứa trẻ nghèo xóm chợ một cách chân thực và xót xa. Trong cái lạnh giá, chúng vẫn mặc những bộ quần áo nâu bạc, vá chằng vá đụp, môi “tím tái”, chỗ áo rách “da thịt thâm sạm”. Gió lạnh thổi qua, chúng “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”.

Sự xuất hiện của cô bé Hiên với dáng vẻ “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay” được nhà văn miêu tả để làm nổi bật thông điệp của truyện. Chứng kiến cảnh tượng đó, Sơn “động lòng thương” và chợt nhớ đến mẹ Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng Hiên ở vườn nhà. Sơn và Lan bàn nhau về nhà lấy chiếc áo bông cũ đem cho Hiên.

Phần cuối truyện, Sơn và Lan về nhà nghe người vú già kể rằng mẹ đã biết chuyện. Cả hai lo sợ nên sang tìm Hiên để đòi lại áo nhưng không thấy cô bé đâu. Khi về đến nhà, họ ngạc nhiên khi thấy mẹ Hiên đã mang chiếc áo bông đến trả lại. Mẹ Sơn, sau khi nghe rõ sự việc, đã cho mẹ Hiên mượn tiền để may áo cho con. Hành động của mẹ Sơn cho thấy bà là người nhân hậu, giàu tình yêu thương.

Truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam là một câu chuyện nhẹ nhàng nhưng đầy tính nhân văn và sâu sắc. Tác phẩm mang đậm phong cách sáng tác của nhà văn, để lại ấn tượng khó phai trong lòng người đọc.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 2

Thạch Lam là thành viên của nhóm Tự lực văn đoàn. Các sáng tác của ông thường nhẹ nhàng, sâu lắng, và truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông.

Lan và Sơn là hai chị em sống trong một gia đình khá giả. Khác với những đứa trẻ khác, cả hai đều rất hòa đồng và thân thiện. Một ngày mùa đông, Sơn thức dậy và thấy mọi người trong nhà đều đã mặc áo ấm. Cậu được mẹ mặc cho chiếc áo vệ sinh màu nâu sẫm và một chiếc áo dạ khâu chỉ đỏ. Sau đó, hai chị em mặc áo ấm ra chợ chơi. Chị Lan nhìn thấy Hiên - cô bé hàng xóm đang co ro bên cột quán với manh áo mỏng manh. Thấy vậy, Sơn đề nghị chị đem tặng Hiên chiếc áo bông cũ. Khi về nhà, chị em Sơn nghe người vú già kể rằng mẹ đã biết chuyện, liền sang nhà Hiên để đòi lại áo nhưng không thấy ai ở nhà. Về đến nhà, họ ngạc nhiên khi thấy mẹ con Hiên đã mang chiếc áo sang trả.

Ở đoạn mở đầu, Thạch Lam đã sử dụng những câu văn tinh tế để miêu tả khung cảnh thiên nhiên lúc giao mùa. Tác giả đã vận dụng mọi giác quan để cảm nhận sự biến chuyển của đất trời và vạn vật, tạo nên một bức tranh sống động và giàu cảm xúc.

Tiếp theo, nhà văn miêu tả khung cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn vào buổi sáng. Khi Sơn thức dậy, mọi người trong nhà đã dậy từ lâu. Mẹ Sơn và chị Lan đang ngồi quạt bếp lửa để pha nước chè. Thấy Sơn, mẹ liền bảo Lan bê thúng quần áo ra. Nhìn chiếc áo bông cánh xanh đã cũ nhưng còn lành, mẹ Sơn nói: “Đây là cái áo của cô Duyên đấy”. Người vú già “cầm lấy chiếc áo, lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê những đường chỉ”. Nghe vậy, Sơn cảm thấy “nhớ em, cảm động và thương em vô cùng”. Cậu xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước mắt”. Sơn được mặc chiếc áo dạ chỉ đỏ bên trong, ngoài khoác thêm áo vải thâm. Sau đó, hai chị em ra chơi cùng lũ trẻ em nghèo sống gần chợ. Nhà văn đã khắc họa hình ảnh những đứa trẻ nghèo xóm chợ một cách chân thực và xót xa. Trong cái lạnh giá, chúng vẫn mặc những bộ quần áo nâu bạc, vá chằng vá đụp, môi “tím tái”, chỗ áo rách “da thịt thâm sạm”. Gió lạnh thổi qua, chúng “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”.

Sự xuất hiện của cô bé Hiên với dáng vẻ “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay” được nhà văn miêu tả để làm nổi bật thông điệp của truyện. Chứng kiến cảnh tượng đó, Sơn “động lòng thương” và chợt nhớ đến mẹ Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng Hiên ở vườn nhà. Sơn và Lan bàn nhau về nhà lấy chiếc áo bông cũ đem cho Hiên. Chỉ là một chiếc áo nhưng chứa đựng biết bao tình người, thể hiện sự sẻ chia của những đứa trẻ có trái tim giàu lòng yêu thương.

Phần cuối truyện trở nên hấp dẫn hơn khi Sơn và Lan về nhà nghe người vú già kể rằng mẹ đã biết chuyện. Cả hai lo sợ nên sang tìm Hiên để đòi lại áo nhưng không thấy cô bé đâu. Khi về đến nhà, họ ngạc nhiên khi thấy mẹ Hiên đã mang chiếc áo bông đến trả lại. Hành động này cho thấy dù sống trong cảnh khó khăn, khổ cực, nhưng vẫn có những con người giữ vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mẹ Sơn, sau khi nghe rõ sự việc, đã cho mẹ Hiên mượn tiền để may áo ấm cho con. Điều đó thể hiện tấm lòng nhân hậu, giàu tình yêu thương đáng trân trọng.

Với truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa, Thạch Lam đã ca ngợi tình yêu thương và lòng nhân ái của con người. Tác phẩm mang đậm phong cách sáng tác của ông, nhẹ nhàng nhưng sâu sắc, để lại ấn tượng khó phai trong lòng người đọc.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 3

Thạch Lam, một trong những cây bút tiêu biểu của nhóm Tự lực văn đoàn, nổi tiếng với lối văn giản dị mà sâu lắng. Tác phẩm của ông thường mang đến những cảm xúc tinh tế, và truyện ngắn 'Gió lạnh đầu mùa' là một ví dụ điển hình.

Truyện bắt đầu với bức tranh thiên nhiên mùa đông được miêu tả qua cái nhìn của Sơn, nhân vật chính. Sau một đêm mưa, gió bấc thổi lạnh, cảnh vật hiện lên với những chi tiết đặc trưng: 'gió vi vu làm bốc lên những màn bụi nhỏ, thổi lăn những cái lá khô lạo xạo'; 'bầu trời không u ám, toàn một màu trắng đục'; những cây lan trong chậu 'lá rung động và hình như sắt lại vì rét'. Những hình ảnh này không chỉ tả cảnh mà còn gợi lên cái lạnh thấm vào da thịt.

Thạch Lam tiếp tục khắc họa không khí ấm cúng trong gia đình Sơn. Mẹ Sơn ngồi quạt hỏa lò pha nước chè, bảo Lan bê thúng quần áo ra. Sơn thì kéo chăn đắp cho em, rồi ngồi xếp bằng bên khay nước. Cuộc trò chuyện bắt đầu khi mẹ Sơn nhìn thấy cái áo bông của Duyên - đứa em gái đã mất. Giọng mẹ đầy xúc động: 'Đây là áo của cô Duyên đây'. Người vú già mân mê cái áo, còn Sơn thì cảm thấy 'nhớ em, cảm động và thương em quá'. Chiếc áo bông nhỏ bé trở thành kỉ vật thiêng liêng, gợi nhớ tình mẫu tử và tình anh em sâu nặng.

Khi Lan bê thúng quần áo vào, mẹ Sơn mặc cho cậu chiếc áo dạ chỉ đỏ và áo vệ sinh, ngoài cùng là áo vải thâm. Chi tiết này phản ánh gia đình Sơn có cuộc sống khá giả. Tuy nhiên, Sơn và Lan không hề kiêu kì, mà luôn chan hòa với những đứa trẻ nghèo xóm chợ như Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc. Điều này thể hiện tấm lòng nhân hậu và tình yêu thương của hai chị em.

Thạch Lam cũng không quên khắc họa cuộc sống nghèo khổ của những đứa trẻ xóm chợ. Chúng mặc quần áo rách vá, môi tím tái vì lạnh, và run rẩy khi gió thổi. Dù vậy, chúng vẫn nhận được tình yêu thương từ gia đình và những người xung quanh. Khi thấy Sơn và Lan, chúng tỏ ra vui mừng, và hai chị em cũng thân thiết với chúng, không hề khinh khỉnh.

Nhân vật Hiên được giới thiệu qua sự quan sát của chị Lan. Cô bé đứng co ro bên cột quán, mặc manh áo rách tả tơi. Sơn động lòng thương, nhớ đến mẹ Hiên nghèo khó và em Duyên ngày trước. Hai chị em bàn nhau cho Hiên chiếc áo bông cũ. Lan hăm hở chạy về nhà lấy áo, còn Sơn cảm thấy lòng ấm áp. Chiếc áo ấy chứa đựng tình yêu thương vô bờ.

Khi Sơn và Lan trở về nhà, người vú già báo rằng mẹ đã phát hiện. Hai chị em lo sợ bị mắng nên chạy sang nhà Hiên đòi áo. Tuy nhiên, mẹ Hiên đã mang áo đến trả. Điều bất ngờ là mẹ Sơn không trách mắng mà còn cho mẹ Hiên vay tiền may áo. Khi mẹ con Hiên ra về, mẹ Sơn âu yếm vẫy hai con lại gần. Chi tiết này cho thấy mẹ Hiên là người tự trọng, còn mẹ Sơn là người nhân hậu, giàu tình thương.

Truyện ngắn 'Gió lạnh đầu mùa' của Thạch Lam là một tác phẩm nhẹ nhàng nhưng chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc. Qua những tình tiết giản dị, tác giả đã khéo léo gửi gắm thông điệp về tình yêu thương và lòng nhân ái.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 4

Thạch Lam, một nhà văn lãng mạn nổi tiếng, đã để lại dấu ấn sâu đậm qua tác phẩm 'Gió lạnh đầu mùa'. Truyện ngắn này không chỉ phản ánh tài năng văn chương của ông mà còn mang đến những thông điệp nhân văn sâu sắc.

Truyện xoay quanh hai nhân vật chính là Sơn và Lan. Mở đầu tác phẩm, Thạch Lam đã khéo léo miêu tả khung cảnh thiên nhiên lúc giao mùa. Sơn thức dậy và nhận thấy mọi người trong nhà đều đã mặc áo ấm. Ngoài sân, 'gió vi vu làm bốc lên những màn bụi nhỏ, thổi lăn những cái lá khô lạo xạo. Bầu trời không u ám, toàn một màu trắng đục'. Những cây lan trong chậu 'lá rung động và hình như sắt lại vì rét'. Những chi tiết này không chỉ tả cảnh mà còn gợi lên cái lạnh thấm vào da thịt.

Tiếp theo, tác giả khắc họa khung cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn vào buổi sáng. Mẹ Sơn và chị Lan đang ngồi quạt hỏa lò để pha nước chè. Khi thấy Sơn, mẹ liền bảo Lan bê thúng quần áo ra. Chiếc áo bông cánh xanh cũ kỹ nhưng còn lành lặn khiến mẹ Sơn xúc động: 'Đây là cái áo của cô Duyên đấy'. Người vú già mân mê chiếc áo, còn Sơn thì 'nhớ em, cảm động và thương em quá'. Chiếc áo bông trở thành kỉ vật thiêng liêng, gợi nhớ tình mẫu tử và tình anh em sâu nặng.

Sơn được mặc chiếc áo dạ chỉ đỏ và áo vệ sinh, ngoài cùng là áo vải thâm. Cậu rủ chị Lan ra chợ chơi cùng những đứa trẻ nghèo. Khi thấy chị em Sơn mặc áo ấm, chúng xuýt xoa khen ngợi. Hình ảnh những đứa trẻ nghèo hiện lên đầy chân thực và xót xa: Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc mặc quần áo rách vá, môi tím tái vì lạnh, và run rẩy khi gió thổi. Dù vậy, chúng vẫn nhận được tình yêu thương từ gia đình và những người xung quanh.

Đặc biệt, hình ảnh cô bé Hiên đứng 'co ro' bên cột quán, mặc manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay, khiến Sơn động lòng thương. Cậu nhớ đến mẹ Hiên nghèo khó và em Duyên ngày trước. Hai chị em bàn nhau lấy chiếc áo bông cũ đem cho Hiên. Chiếc áo ấy không chỉ là vật chất mà còn chứa đựng tình yêu thương, thể hiện sự san sẻ của những đứa trẻ có trái tim nhân hậu.

Phần cuối truyện trở nên hấp dẫn khi Sơn và Lan về nhà, nghe người vú già nói mẹ đã biết chuyện. Hai chị em lo sợ nên sang tìm Hiên để đòi lại áo, nhưng không thấy cô bé đâu. Khi về nhà, họ thấy mẹ Hiên đã đem áo đến trả. Hành động này thể hiện phẩm chất cao đẹp của người nghèo: 'Đói cho sạch, rách cho thơm'. Mẹ Sơn không trách mắng mà còn cho mẹ Hiên vay tiền may áo cho con. Điều này cho thấy tấm lòng nhân hậu và tình yêu thương của mẹ Sơn, một phẩm chất đáng trân trọng.

Qua 'Gió lạnh đầu mùa', Thạch Lam đã ca ngợi tình yêu thương và lòng nhân ái của con người. Với giọng văn nhẹ nhàng, ngôn ngữ bình dị, truyện ngắn này để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc, khơi gợi những giá trị nhân văn cao đẹp.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 5

Thạch Lam, một trong những nhà văn tiêu biểu của văn học lãng mạn, đã khắc họa thế giới nội tâm nhân vật với những cảm xúc mong manh, mơ hồ trong cuộc sống thường nhật. 'Gió lạnh đầu mùa' là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông, mang đậm dấu ấn văn chương Thạch Lam.

Truyện mở đầu bằng khung cảnh buổi sáng mùa đông lạnh lẽo. Sau một đêm mưa rào, gió bấc thổi qua, mang theo cái lạnh cắt da. Sơn, nhân vật chính, thức dậy và nhận thấy mọi người trong nhà đều đã mặc áo ấm. Ngoài sân, 'gió vi vu làm bốc lên những màn bụi nhỏ, thổi lăn những cái lá khô lạo xạo. Bầu trời không u ám, toàn một màu trắng đục'. Những cây lan trong chậu 'lá rung động và hình như sắt lại vì rét'. Những chi tiết này không chỉ tả cảnh mà còn gợi lên cái lạnh thấm vào tận tâm hồn.

Thạch Lam tiếp tục khắc họa khung cảnh sinh hoạt giản dị của gia đình Sơn. Mẹ Sơn bảo chị Lan bê thúng quần áo ra. Khi nhìn thấy chiếc áo bông cánh xanh cũ kỹ nhưng còn lành lặn, mẹ Sơn xúc động nói: 'Đây là cái áo của cô Duyên đấy'. Người vú già mân mê chiếc áo, còn Sơn thì 'nhớ em, cảm động và thương em quá'. Chiếc áo bông trở thành kỉ vật thiêng liêng, gợi nhớ tình mẫu tử và tình anh em sâu nặng.

Gia đình Sơn khá giả, chị em Sơn được mẹ chăm sóc chu đáo. Sơn mặc chiếc áo dạ chỉ đỏ và áo vệ sinh, ngoài cùng là áo vải thâm. Trong khi đó, những đứa trẻ nghèo như Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc mặc quần áo rách vá, môi tím tái vì lạnh, và run rẩy khi gió thổi. Dù vậy, chúng vẫn nhận được tình yêu thương từ gia đình và những người xung quanh. Khi thấy Sơn và Lan, chúng tỏ ra vui mừng, và hai chị em cũng thân thiết với chúng, không hề khinh khỉnh.

Đặc biệt, hình ảnh cô bé Hiên đứng 'co ro' bên cột quán, mặc manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay, khiến Sơn động lòng thương. Cậu nhớ đến mẹ Hiên nghèo khó và em Duyên ngày trước. Hai chị em bàn nhau lấy chiếc áo bông cũ đem cho Hiên. Chiếc áo ấy không chỉ là vật chất mà còn chứa đựng tình yêu thương, thể hiện sự san sẻ của những đứa trẻ có trái tim nhân hậu.

Phần cuối truyện trở nên hấp dẫn khi mẹ Hiên đem chiếc áo bông đến trả mẹ Sơn. Hành động này thể hiện phẩm chất cao đẹp của người nghèo: 'Đói cho sạch, rách cho thơm'. Mẹ Sơn không trách mắng mà còn cho mẹ Hiên vay tiền may áo cho con. Điều này cho thấy tấm lòng nhân hậu và tình yêu thương của mẹ Sơn, một phẩm chất đáng trân trọng.

Truyện ngắn 'Gió lạnh đầu mùa' của Thạch Lam là một câu chuyện nhẹ nhàng nhưng chan chứa tình yêu thương. Tác phẩm không chỉ khắc họa cuộc sống giản dị mà còn đem đến những bài học quý giá về lòng nhân ái và sự sẻ chia trong cuộc sống.

Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa - Mẫu 6

Thạch Lam, một nhà văn tiêu biểu của nhóm Tự lực văn đoàn, đã để lại dấu ấn sâu sắc với truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa. Tác phẩm này, viết về đề tài trẻ em, là một trong những sáng tác xuất sắc nhất của ông.

Truyện mở đầu bằng một buổi sáng mùa đông lạnh lẽo, được tác giả miêu tả một cách tinh tế. Sau một đêm mưa rào, gió bấc bắt đầu thổi, mang theo cái lạnh cắt da cắt thịt. Sơn thức dậy, thấy mẹ và chị đã dậy, đang quạt hỏa lò để pha nước chè. Ai nấy đều đã mặc áo ấm. Ngoài sân, gió vi vu thổi bụi lên, làm xào xạc những chiếc lá khô. Bầu trời trắng đục, cây cối co cụm vì lạnh. Sơn cũng cảm thấy lạnh, vội vã trùm chăn và gọi chị.

Mẹ Sơn bảo Lan vào buồng lấy thúng áo ra. Bà lật vỉ buồm, lục tìm trong đống quần áo ấm. Bà giơ lên một chiếc áo bông cánh xanh đã cũ nhưng còn lành. Đó là chiếc áo của Duyên, đứa em gái đáng thương của Sơn đã mất năm lên bốn tuổi. Người vú già cầm áo, lật đi lật lại, mân mê những đường chỉ. Khi nghe mẹ nhắc đến em, Sơn cảm thấy nhớ em, xúc động và thương em vô cùng. Cậu thấy mẹ rơm rớm nước mắt. Chiếc áo bông là kỷ vật gợi nhớ về người em gái đã khuất, chứa đựng biết bao tình yêu thương.

Sau khi mặc áo ấm, Sơn và Lan ra chợ chơi. Họ gặp những đứa trẻ nghèo như thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc, mặc quần áo rách rưới, môi tím tái vì lạnh. Gió lạnh thổi qua, chúng run lên, hai hàm răng đập vào nhau. Khi thấy Sơn và Lan mặc áo ấm, chúng tỏ ra ngưỡng mộ. Hai chị em Sơn tỏ ra thân thiện với chúng, không khinh khỉnh như các em họ khác.

Đặc biệt, khi Lan nhìn thấy Hiên đứng co ro bên cột quán, chỉ mặc manh áo rách tả tơi, cả hai chị em đều thương xót. Sơn nhớ đến mẹ Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn chơi với Hiên. Một ý nghĩ tốt đẹp thoáng qua trong tâm trí Sơn - đem chiếc áo bông cũ của Duyên cho Hiên. Cậu nói với chị, và nhận được sự đồng tình. Lan hăm hở chạy về nhà lấy áo, còn Sơn đứng đợi, lòng cảm thấy ấm áp và vui vẻ. Chiếc áo cũ mà hai chị em đem cho Hiên thể hiện tấm lòng nhân hậu của họ.

Về đến nhà, hai chị em lo lắng khi nghĩ đến việc mẹ và người vú già biết chuyện lén mang áo cho Hiên. Sơn cảm thấy sợ hãi, sang nhà Hiên đòi lại áo. Đó là phản ứng bình thường của một đứa trẻ khi mắc lỗi. Khi trở về, họ ngạc nhiên thấy mẹ con Hiên đang ở nhà mình. Mẹ Hiên đem áo bông đến trả. Dù nghèo khó, bà vẫn giữ phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mẹ Sơn, sau khi nghe rõ sự việc, đã cho mẹ Hiên mượn năm hào để may áo ấm cho con. Điều này cho thấy bà là người có trái tim nhân hậu. Sau khi mẹ con Hiên về, mẹ Sơn không tức giận mà còn âu yếm vỗ về hai con. Đó chính là tấm lòng vị tha và giàu tình yêu thương của người mẹ.

Truyện ngắn “Gió lạnh đầu mùa” nhẹ nhàng mà sâu sắc, giúp người đọc hiểu hơn về giá trị của tình yêu thương giữa con người. Đây quả thực là một tác phẩm xuất sắc của nhà văn Thạch Lam.