Luyện từ và câu: Khám phá câu chủ đề trong đoạn văn - Tiếng Việt 4 Cánh diều, Tập 1, Bài 8

Câu chủ đề thường xuất hiện ở đầu đoạn văn, đóng vai trò nêu bật ý chính của toàn bộ đoạn. Ý tưởng này có thể được nhấn mạnh và phát triển thêm ở câu kết đoạn. Đây cũng là nguồn tài liệu quý giá giúp thầy cô soạn giáo án Luyện từ và câu: Câu chủ đề của đoạn văn thuộc Bài 8: Người ta là hoa đất - Chủ điểm Cộng đồng. Mời quý thầy cô và các em học sinh cùng tham khảo chi tiết trong bài viết dưới đây của EduTOPS:

Hướng dẫn soạn Tiếng Việt 4 tập 1 Cánh diều trang 105, 106 chi tiết và dễ hiểu

Nhận xét

Câu 1: Đọc đoạn văn sau và xác định câu mở đoạn, kết đoạn:

"Chiếc ví" là một câu chuyện ý nghĩa và hấp dẫn mà em yêu thích. Câu chuyện kể về một cậu bé nghèo, khi nhặt được chiếc ví của một nhà từ thiện, đã trả lại và chỉ xin một đô la để trả nợ. Ban đầu, nhà từ thiện ngạc nhiên, nhưng sau đó vô cùng xúc động khi biết rằng cậu bé không có tiền để gọi điện báo tin. Cậu bé xin một đô la, đúng bằng số tiền cậu đã vay. Dù nghèo khó, cậu vẫn giữ được sự trung thực và lòng tự trọng. Điều đáng chú ý là sự thay đổi của người trợ lí trong câu chuyện. Ban đầu, anh ta có những suy nghĩ tiêu cực về cậu bé, nhưng sau đó cảm thấy xấu hổ vì đã đánh giá sai. Qua câu chuyện, em nhận ra rằng trung thực là đức tính quý giá và không nên phán xét người khác qua vẻ bề ngoài.

Trả lời:

- Câu mở đoạn: "Chiếc ví" là một câu chuyện ý nghĩa và hấp dẫn mà em yêu thích.

- Câu kết đoạn: Qua câu chuyện, em nhận ra rằng trung thực là đức tính quý giá và không nên phán xét người khác qua vẻ bề ngoài.

Câu 2: Nội dung câu mở đoạn và câu kết đoạn có điểm gì giống và khác nhau?

Trả lời:

Cả câu mở đoạn và câu kết đoạn đều thể hiện cảm nhận về câu chuyện. Tuy nhiên, câu mở đoạn giới thiệu nội dung chính, trong khi câu kết đoạn đúc kết bài học rút ra từ câu chuyện.

Luyện tập

Câu 1: Tìm câu chủ đề trong các đoạn văn sau:

a) Trong những câu chuyện đã đọc gần đây, em thích nhất là truyện "Lá cờ thêu sáu chữ vàng" của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng. Truyện kể về người thiếu niên anh hùng Trần Quốc Toản. Quốc Toản còn nhỏ tuổi nhưng rất nhiệt huyết với việc nước. Chàng đã tập hợp sáu trăm tráng sĩ thành một đội quân dưới lá cờ thêu sáu chữ vàng: “Phá cường địch, báo hoàng ân”. Đội quân của người thiếu niên anh hùng đã lập được nhiều chiến công vang dội, góp phần đánh thắng giặc Nguyên hung hãn. Truyện “Lá cờ thêu sáu chữ vàng” để lại cho em ấn tượng sâu sắc về lòng yêu nước của thiếu nhi Việt Nam.

b) Hoa sầu riêng trổ vào cuối năm. Gió đưa hương thơm ngát như hương cau, hương bưởi tỏa khắp khu vườn. Hoa đậu từng chùm, màu trắng ngà. Cánh hoa nhỏ như vảy cá, hao hao giống cánh sen con, lác đác vài nhụy li ti giữa những cánh hoa.

Trả lời:

Câu chủ đề trong các đoạn văn sau:

a) Trong những câu chuyện đã đọc gần đây, em thích nhất là truyện "Lá cờ thêu sáu chữ vàng" của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng.

b) Hoa sầu riêng trổ vào cuối năm.

Câu 2:

Viết thêm câu chủ đề vào các đoạn văn sau:

a) Nghe tin quân Nguyên hung hãn xâm lược đất Việt, ông xin nhà vua cho ra trận chỉ với vũ khí là búa và dùi sắt để giết giặc. Một lần, khi đục thuyền giặc, ông bị chúng bắt. Ông nhanh trí vờ dẫn địch đi bắt người đục thuyền, rồi nhân lúc chúng sơ ý, ông nhảy xuống biển sâu trốn thoát.

b) Sơn Tinh có thể dùng phép bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi, dựng thành luỹ đất, ngăn chặn dòng lũ. Thuỷ Tinh có thể hô mưa gọi gió, làm thành dông bão rung chuyển cả bầu trời.

Trả lời:

Viết thêm câu chủ đề vào các đoạn văn sau:

a) Yết Kiêu là người có tài bơi lặn và trí thông minh xuất chúng.

b) Sơn Tinh và Thủy Tinh là những nhân vật huyền thoại với khả năng làm thay đổi cả đất trời.