Dàn ý bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong tác phẩm văn học: Tổng hợp 12 mẫu dàn ý chi tiết và sâu sắc

Tài liệu Bài văn mẫu lớp 7: Dàn ý bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong tác phẩm văn học, cung cấp hướng dẫn chi tiết về cách xây dựng dàn ý cho bài viết văn học.

Tài liệu bao gồm 12 mẫu dàn ý chi tiết, hỗ trợ học sinh lớp 7 nắm vững cách lập dàn ý để phân tích đặc điểm nhân vật trong các tác phẩm văn học một cách hiệu quả.

Dàn ý phân tích nhân vật An-tư-nai trong Người thầy đầu tiên

(1) Mở bài

Giới thiệu tổng quan về tác phẩm và nhân vật chính: An-tư-nai trong truyện Người thầy đầu tiên.

(2) Thân bài

- Hoàn cảnh sống của An-tư-nai: Một cô bé mồ côi, sống trong sự tàn nhẫn của chú thím và bị bán cho gia đình giàu có.

- Đặc điểm nhân vật được thể hiện qua:

• Hành động của nhân vật
• Ngôn ngữ của nhân vật
• Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật

=> Tính cách: Lương thiện, giàu tình cảm và có nghị lực vượt khó

(3) Kết bài

Đánh giá và nêu cảm nhận về nhân vật An-tư-nai trong tác phẩm.

Dàn ý phân tích nhân vật Mon trong Bầy chim chìa vôi

1. Mở bài

• Giới thiệu tác giả Nguyễn Quang Thiều và tác phẩm Bầy chim chìa vôi.
• Giới thiệu nhân vật chính: Mon

2. Thân bài

Mon là nhân vật trung tâm, được khắc họa qua hành động, lời nói và tính cách đặc biệt:

- Dù còn nhỏ tuổi, Mon đã thể hiện sự lo lắng sâu sắc cho đàn chim chìa vôi đang làm tổ giữa dòng sông.

- Đến tận hai giờ sáng, Mon vẫn trằn trọc không ngủ được vì nỗi bận tâm về đàn chim.

- Cậu liên tục hỏi anh trai Mên: “Anh bảo mưa to không?”, “Nước sông dâng cao chưa?”, “Bãi cát giữa sông đã ngập chưa, bầy chim còn ở đó không?”.

- Mon cố gắng nghĩ đến những điều vui vẻ khác, nhưng tâm trí cậu vẫn đau đáu hướng về đàn chim và nỗi lo ngày càng lớn.

- Mon đề nghị anh trai: “Hay mình đưa chúng vào bờ?” và kiên quyết nói: “Mình phải cứu chúng, anh ạ”.

- Cả hai anh em cùng nhau ra bờ sông dưới cơn mưa tầm tã. Khi nhìn thấy đàn chim bay lên, họ đứng lặng người, không nói nên lời.

- Sau khoảnh khắc ấy, Mon không nhận ra mình đã khóc từ lúc nào.

=> Nhân vật Mon được khắc họa rõ nét qua lời nói và hành động. Ngôn ngữ trong sáng, hình ảnh gần gũi và giàu cảm xúc.

3. Kết bài

Khẳng định lại những nét đặc sắc trong tính cách và hành động của nhân vật Mon trong truyện Bầy chim chìa vôi.

Dàn ý phân tích nhân vật người thợ mộc trong Đẽo cày giữa đường

1. Mở bài

Giới thiệu khái quát về nhân vật người thợ mộc trong truyện ngụ ngôn Đẽo cày giữa đường.

2. Thân bài

• Phân tích và làm nổi bật đặc điểm của nhân vật người thợ mộc thông qua các chi tiết như cử chỉ, hành động, lời nói trong tác phẩm.
• Đánh giá về tính cách và hành động của nhân vật.

3. Kết bài

Rút ra ý nghĩa hoặc bài học sâu sắc từ nhân vật người thợ mộc.

Dàn ý phân tích nhân vật An

1. Mở bài

Giới thiệu nhân vật An trong đoạn trích Đi lấy mật, một cậu bé với tính cách đặc biệt và đầy màu sắc.

2. Thân bài

- Lời nói: “Chịu thua mày đó, tao không thấy con ong mật đâu cả!”, “Sao biết nó về cây này mà gác kèo”, “Kèo là gì, hở mả?”...

- Hành động: chen vào giữa, quảy tòn ten một cái gùi bé; Đảo mắt khắp nơi để tìm bầy ong mật; Reo lên khi nhìn thấy bầy chim đẹp; Ngước nhìn tổ ong như cái thúng…

- Suy nghĩ: những lời má nuôi kể, về thằng Cò…

- Trạng thái, cảm xúc: mệt mỏi sau một quãng đường dài, vui vẻ và thích thú khi nhìn thấy đàn chim, tổ ong…

- Mối quan hệ với các nhân vật khác: yêu mến và khâm phục, nghe lời tía nuôi, má nuôi; hay cãi nhau với Cò nhưng cũng rất yêu quý cậu…

=> An là một cậu bé hồn nhiên, nghịch ngợm nhưng cũng rất ham học hỏi và khám phá thế giới xung quanh.

3. Kết bài

Cảm nhận và suy nghĩ về nhân vật An trong đoạn trích Đi lấy mật, một hình ảnh trẻ thơ đầy sống động và chân thực.

Dàn ý phân tích nhân vật Võ Tòng

1. Mở bài

• Giới thiệu tác giả Đoàn Giỏi và tác phẩm Đất rừng phương Nam.
• Dẫn dắt vào đoạn trích Người đàn ông cô độc giữa rừng và nhân vật Võ Tòng.

2. Thân bài

- Lai lịch: Không rõ ràng về tên tuổi và quê quán.

- Ngoại hình: Thường cởi trần, mặc chiếc quần kaki còn mới nhưng lâu ngày chưa giặt, chiếc quần lính Pháp với sáu túi. Bên hông đeo lưỡi lê trong vỏ sắt. Qua đó, thể hiện tính cách phóng khoáng, mạnh mẽ và gan dạ.

- Số phận, tính cách: Cuộc đời bất hạnh, từng có gia đình nhưng bị vu oan phải đi tù, khi trở về mất vợ con nên sống cô độc trong rừng; được mọi người quý mến vì tính cách chất phác, thật thà và tốt bụng; có tấm lòng yêu nước, căm thù giặc sâu sắc…

3. Kết bài

Khẳng định vẻ đẹp của nhân vật Võ Tòng trong đoạn trích Người đàn ông cô độc giữa rừng.

Dàn ý phân tích đặc điểm nhân vật - Mẫu 1

I. Mở bài

• Giới thiệu về tác giả và tác phẩm.
• Giới thiệu nhân vật cần phân tích.

II. Thân bài

1. Giới thiệu đôi nét về hoàn cảnh xuất hiện của nhân vật (nếu có)

• Không gian
• Thời gian
• Tình huống cụ thể…

2. Phân tích đặc điểm của nhân vật

- Đặc điểm thứ nhất của nhân vật: Trích dẫn các chi tiết, câu văn liên quan đến đặc điểm đó; phân tích và làm sáng tỏ bằng lí lẽ.

- Đặc điểm thứ hai của nhân vật: Trích dẫn các chi tiết, câu văn liên quan đến đặc điểm đó; phân tích và làm sáng tỏ bằng lí lẽ.

…

3. Nhận xét, đánh giá về nhân vật

• Nhân vật đại diện cho lớp người nào trong xã hội?
• Thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua nhân vật là gì?
• Nghệ thuật xây dựng nhân vật có gì đặc sắc?

III. Kết bài

Khẳng định lại vai trò và ý nghĩa của nhân vật trong tác phẩm.

Dàn ý phân tích đặc điểm nhân vật - Mẫu 2

1. Mở bài

Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm để dẫn dắt đến nhân vật cần phân tích.

2. Thân bài

- Giới thiệu về hoàn cảnh, xuất thân của nhân vật (nếu có).

- Phân tích lần lượt các đặc điểm của nhân vật được thể hiện qua:

• Chi tiết miêu tả ngoại hình nhân vật (khuôn mặt, vóc dáng…).
• Chi tiết miêu tả hành động: những cử chỉ, việc làm thể hiện cách ứng xử của nhân vật với bản thân và thế giới xung quanh.
• Ngôn ngữ của nhân vật: lời nói của nhân vật (đối thoại, độc thoại).
• Thế giới nội tâm: những cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật.
• Mối quan hệ với các nhân vật khác: thái độ, lời nói, hành động của nhân vật với các nhân vật khác trong tác phẩm.

- Nhận xét về nghệ thuật khắc họa nhân vật trong tác phẩm.

3. Kết bài

Nêu ấn tượng và đánh giá về nhân vật.

Dàn ý phân tích đặc điểm nhân vật - Mẫu 3

1. Mở bài

Giới thiệu tác phẩm văn học và nhân vật, nêu khái quát ấn tượng ban đầu về nhân vật.

2. Thân bài

Phân tích đặc điểm nhân vật, đánh giá nghệ thuật xây dựng nhân vật:

• Ý 1: ...
• Ý 2: …
• Ý 3: …

…

3. Kết bài

Nêu ấn tượng và đánh giá tổng quan về nhân vật.

Dàn ý phân tích đặc điểm nhân vật - Mẫu 4

(1) Mở bài

Giới thiệu khái quát về tác phẩm văn học và nhân vật sẽ được phân tích.

(2) Thân bài

- Nhân vật xuất hiện trong tác phẩm như thế nào?

- Đặc điểm của nhân vật được thể hiện qua:

• Hành động của nhân vật?
• Ngôn ngữ của nhân vật?
• Cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật như thế nào?

- Mối quan hệ của nhân vật đó với các nhân vật khác.

(3) Kết bài

Nêu suy nghĩ và đánh giá về nhân vật trong tác phẩm.

Dàn ý phân tích đặc điểm nhân vật - Mẫu 5

1. Mở bài

Giới thiệu đôi nét về tác phẩm và nhân vật cần phân tích. Nêu ngắn gọn những đặc điểm nổi bật của nhân vật.

2. Thân bài

- Giới thiệu hoàn cảnh xuất thân của nhân vật (nếu có): Tên, tuổi, quê hương…

- Phân tích những đặc điểm về ngoại hình và tính cách của nhân vật.

• Nêu lần lượt các đặc điểm thứ nhất, thứ hai… của nhân vật.
• Trích dẫn các chi tiết, câu văn trong bài liên quan đến đặc điểm đó của nhân vật; rồi dùng lí lẽ phân tích làm sáng tỏ.

- Đánh giá về nhân vật:

• Nhân vật đó đại diện cho tầng lớp xã hội nào?
• Qua nhân vật đó, tác giả muốn gửi gắm điều gì?
• Nghệ thuật xây dựng nhân vật có gì đặc sắc?

3. Kết bài

Khẳng định lại những đặc điểm nổi bật của nhân vật. Đánh giá và suy nghĩ về nhân vật.

Dàn ý phân tích nhân vật thầy Đuy-sen

(1) Mở bài

Giới thiệu khái quát về tác phẩm văn học và nhân vật sẽ phân tích: thầy Đuy-sen trong Người thầy đầu tiên.

(2) Thân bài

- Nhân vật xuất hiện trong tác phẩm như thế nào: một người thầy giáo giàu tình cảm, hết lòng yêu thương học trò, đã thay đổi cuộc đời của cô bé An-tư-nai,...

- Đặc điểm của nhân vật được thể hiện qua:

• Hành động của nhân vật: khuyên nhủ học sinh đi học, cõng học sinh qua suối trong mùa đông lạnh giá,...
• Ngôn ngữ của nhân vật khi: khuyên bảo học sinh, trò chuyện với An-tư-nai, đối đáp bọn nhà giàu,...
• Cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật như thế nào?

- Mối quan hệ của nhân vật đó với các nhân vật khác.

(3) Kết bài

Nêu suy nghĩ và đánh giá về nhân vật thầy Đuy-sen trong tác phẩm.

Dàn ý phân tích nhân vật Dế Mèn

(1). Mở bài

Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm để dẫn dắt đến nhân vật Dế Mèn.

(2). Thân bài

a. Ngoại hình Dế Mèn

- Dế Mèn là một chú dế khỏe mạnh, cường tráng và có lối sống khoa học: “Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm”, “chẳng bao lâu tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng”.

- Các đặc điểm ngoại hình:

• Đôi càng mẫm bóng.
• Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt.
• Người rung rinh một màu nâu bóng mỡ, soi gương được và rất ưa nhìn.
• Đầu tôi to ra, nổi từng tảng rất bướng.
• Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp.

b. Tính cách Dế Mèn

- Dế Mèn là một chú dế tự tin, yêu đời và luôn tự hào về bản thân mình, luôn hãnh diện với bà con hàng xóm vì vẻ ngoại hình và sức mạnh của mình.

- Dế Mèn tự cao, tự đắc, kiêu căng và xốc nổi.

c. Bài học đầu tiên của Dế Mèn

- Dế Mèn trêu chị Cốc, khiến chị nổi giận.

- Nhưng Dế Choắt lại là người phải chịu oan, bị chị Cốc mổ liên tiếp vào người.

- Chỉ đến khi Dế Choắt thoi thóp, Dế Mèn mới ân hận nhận ra lỗi lầm, tuy vậy cũng nhờ có Dế Choắt mà Dế Mèn có được bài học quý giá: “Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn cũng mang vạ vào mình đấy”.

(3). Kết bài

Ý nghĩa nhân vật Dế Mèn: Với nghệ thuật miêu tả tinh tế và bút pháp nhân hóa, so sánh điêu luyện, nhà văn Tô Hoài đã khắc họa chân dung sống động về một chú dế, đồng thời gửi gắm những bài học sâu sắc về cuộc sống: cần khiêm tốn, biết giúp đỡ người khác, và quan trọng hơn là nhận ra và sửa chữa lỗi lầm khi mắc phải.