Bộ 125 đề đọc hiểu Ngữ Văn lớp 7 ngoài chương trình - Tài liệu ôn luyện đọc hiểu văn bản chất lượng cao

Bộ đề đọc hiểu ngoài chương trình Ngữ văn 7 bao gồm 125 đề đọc hiểu dành cho học sinh lớp 7, kèm theo đáp án và hướng dẫn giải chi tiết, giúp củng cố kiến thức và kỹ năng đọc hiểu văn bản.

TOP 125 đề đọc hiểu lớp 7 được biên soạn với 226 trang, chia thành 10 chủ đề đa dạng như truyện ngắn, tiểu thuyết, thơ bốn chữ, năm chữ, truyện ngụ ngôn, văn bản nghị luận, thơ tự do, văn bản thông tin, tản văn, trang sách và cuộc sống, cùng truyện viễn tưởng. Các đề đọc hiểu bám sát chương trình Ngữ văn 7 theo nội dung sách giáo khoa mới, kèm đáp án chi tiết giúp học sinh ôn luyện hiệu quả. Đây cũng là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích để giáo viên ra đề thi và bài tập. Dưới đây là trọn bộ 125 đề đọc hiểu Ngữ văn 7, mời quý thầy cô và các em học sinh cùng tham khảo.

ĐỀ ĐỌC HIỂU NGOÀI CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 7

Đề đọc hiểu số 1

ĐỀ 1: Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

Quà của bà

Bà tôi lúc nào cũng bận rộn, miệt mài với công việc cả ngày. Thế nhưng, chưa bao giờ bà đi chợ mà quên ghé thăm hai anh em tôi. Bà thường mang cho chúng tôi những món quà giản dị như tấm bánh đa, quả thị, củ sắn luộc, hay mớ táo tươi. Ăn quà của bà thật ngon, nhưng được ngồi trong lòng bà, nghe bà kể chuyện còn tuyệt vời hơn nhiều.

Dạo gần đây, sức khỏe của bà không còn được như trước. Đã hai năm nay, bà bị đau chân, không thể đi chợ hay đến thăm các cháu được nữa. Dù vậy, mỗi lần chúng tôi đến thăm, bà vẫn luôn có quà dành cho chúng tôi: khi thì củ dong riềng, khi thì cây mía, quả na, hay vài khúc sắn dây, tất cả đều do chính tay bà trồng. Chiều hôm qua, đi học về, tôi vội chạy đến thăm bà. Bà ngồi dậy, nở nụ cười hiền hậu, đôi tay run run mở chiếc tay nải và đưa cho tôi một gói quà đặc biệt: ô mai sấu!

Bà ơi bà! Ô mai sấu bà cho, cháu sẽ chia cho bố, mẹ và anh cháu… Cháu hiểu rồi, bà ơi… Mỗi sáng sớm, sau những đêm mưa gió, bà lại lặng lẽ ra sân, nhặt từng quả sấu rụng quanh gốc cây sấu mà bà trồng từ thuở con gái. Bà rửa sạch, ngâm muối, phơi khô, rồi gói thành từng gói nhỏ, chờ các cháu đến để trao tặng…

(Theo Vũ Tú Nam)

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.

Câu 2: Tìm một cụm chủ - vị có vai trò mở rộng câu trong câu: “Cứ sáng sớm, sau mỗi đêm mưa gió, bà lại lần ra sân, nhặt những quả sấu rụng ở quanh gốc cây sấu bà trồng từ thời con gái.”

Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn sau: “Bà ngồi dậy, cười cười, rồi tay bà run run, bà mở cái tay nải của bà, đưa cho tôi một gói quà đặc biệt: ô mai sấu!”

Câu 4: Theo em, tác giả muốn truyền tải thông điệp gì qua văn bản trên?

Câu 5: Từ nội dung văn bản ở phần đọc hiểu trên, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 100 chữ), nêu cảm nhận của em về hình ảnh người bà và tình cảm của nhân vật “tôi” đối với bà.

GỢI Ý ĐÁP ÁN

Đề đọc hiểu số 2

Đọc câu chuyện sau và trả lời câu hỏi:

HAI CON GÀ TRỐNG

“Có hai con gà cùng được một gà mẹ sinh ra và nuôi dưỡng. Khi lớn lên, chúng trở thành hai chú gà trống oai vệ, nhưng lại thường xuyên cãi vã nhau. Mỗi con đều tự cho mình là đẹp đẽ, oai phong hơn và xứng đáng làm Vua của Nông Trại.

Một hôm, sau trận cãi vã kịch liệt, chúng quyết định đánh nhau để phân thắng bại. Con nào thắng sẽ được làm Vua của Nông Trại. Cuối cùng, một con chiến thắng, còn con kia thất bại.

Con gà thắng trận vội nhảy lên hàng rào, vỗ cánh và cất tiếng gáy vang trời để tuyên bố chiến thắng. Tiếng gáy của nó thu hút sự chú ý của một con chim ưng đang bay ngang qua. Chim ưng liền sà xuống, bắt con gà thắng trận mang đi mất. Trong khi đó, con gà thua trận vẫn nằm thoi thóp thở.”

Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản trên.

Câu 2: Xác định biện pháp tu từ có trong văn bản?

Câu 3: Trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của câu chuyện bằng đoạn văn khoảng 7-9 câu.

GỢI Ý:

PTBĐ: tự sự

BPTT: nhân hóa

3* Hình thức: Đoạn văn khoảng 7-9 câu, trình bày mạch lạc...

* Nội dung:

- Câu chuyện kể về hai anh em gà trống cãi vã và đánh nhau để tranh giành ngôi vị Vua của Nông Trại.

- Câu chuyện khắc họa vấn đề về tình cảm anh em ruột thịt trong gia đình. Anh em cùng cha mẹ sinh ra cần phải yêu thương, đùm bọc và nhường nhịn lẫn nhau, tránh cãi vã hay tranh giành, bởi những hành động đó có thể dẫn đến hậu quả đáng tiếc. Bên cạnh đó, câu chuyện còn là lời phê phán sâu sắc đối với thói kiêu ngạo và tính hiếu thắng.

Đề đọc hiểu số 3

ĐỀ 3: Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi ở dưới:

Bố tôi

Tôi đi học dưới đồng bằng. Còn bố tôi, từ nơi núi đồi hiểm trở, ông luôn dõi theo tôi.

Bao giờ cũng vậy, ông mặc chiếc áo kẻ ô phẳng phiu nhất, xuống núi vào cuối mỗi tuần. Ông rẽ vào bưu điện để nhận những lá thư tôi gửi. Lặng lẽ, ông vụng về mở nó ra. Ông xem từng con chữ, lấy tay chạm vào nó, rồi ép vào khuôn mặt đầy râu của ông. Rồi lặng lẽ như lúc mở ra, ông xếp nó lại, nhét vào bao thư. Ông ngồi trầm ngâm một lúc, khẽ mỉm cười rồi đi về núi.

Về đến nhà, ông nói với mẹ tôi: “Con mình vừa gửi thư về”. Ông trao thư cho bà. Bà lại cẩn thận mở nó ra, khen: “Con mình viết chữ đẹp quá! Những chữ tròn, thật tròn, những cái móc thật bén. Chỉ tiếc rằng không biết nó viết gì. Sao ông không nhờ ai đó ở bưu điện đọc giùm?”. Ông nói:“Nó là con tôi, nó viết gì tôi đều biết cả”. Rồi ông lấy lại thư, xếp vào trong tủ cùng với những lá thư trước, những lá thư được bóc ra nhìn ngắm, chạm mặt rồi cất vào, không thiếu một lá, ngay cả những lá đầu tiên nét chữ còn non nớt…

Hôm nay là ngày đầu tiên tôi bước chân vào trường đại học. Một ngày khai trường đầu tiên không có bố. Bố tôi đã mất. Nhưng tôi biết bố sẽ đi cùng tôi trên những con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả hành trình cuộc đời.

(Theo Nguyễn Ngọc Thuần)

Câu 1(0.5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.

Câu 2 (0.5 điểm): Tìm một cụm chủ - vị có vai trò mở rộng câu trong câu: “Nhưng tôi biết bố sẽ đi cùng tôi trên những con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả hành trình cuộc đời.”

Câu 3 (0.1 điểm): Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn sau: “Ông xem từng con chữ, lấy tay chạm vào nó, rồi ép vào khuôn mặt đầy râu của ông.”

Câu 4 (0.1 điểm): Theo em, tác giả muốn nói điều gì qua văn bản trên?

Câu 5 (2.0 điểm): Từ nội dung văn bản ở phần đọc hiểu trên, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 100 chữ), nêu cảm nhận của em về hình ảnh người bố và tình cảm của nhân vật “tôi” đối với bố.

GỢI Ý:

1.Phương thức biểu đạt chính: Tự sự

2. Học sinh tìm được một cụm chủ - vị theo yêu cầu của đề bài.

Ví dụ: bố sẽ đi, tôi sẽ đi…

3. Biện pháp tu từ: Liệt kê các hành động, cử chỉ của người cha: xem, chạm vào, ép,… Tác dụng: Thể hiện sự nâng niu, trân trọng những lá thư của con và sâu xa hơn là tình yêu thương vô bờ của người cha dành cho con.

4. Đây là câu hỏi mở, tùy học sinh lựa chọn thông điệp theo cảm nhận cá nhân, miễn là lý giải hợp lý. Dưới đây là một số gợi ý:

- Tình cảm cha con là tình cảm thiêng liêng, quý giá, là nền tảng cho tình yêu quê hương, đất nước.

- Chúng ta cần yêu thương, trân trọng và kính yêu cha mẹ vì tình cảm họ dành cho chúng ta là vô cùng lớn lao và cao cả.

- Người con yêu thương, thấu hiểu cha nên viết về cha với tấm lòng trân trọng, ngợi ca và tự hào…

(Học sinh cần nêu ít nhất 2 nội dung)

5. Nội dung:

- Người cha trong văn bản luôn dành cho con tình yêu thương sâu nặng, luôn dõi theo từng bước đi của con, thể hiện qua sự nâng niu, trân trọng và gìn giữ những lá thư của con như một báu vật.

- Tình cảm của người con: Kính yêu, trân trọng, tự hào về cha, đồng thời cảm thấy xót xa, hụt hẫng và nuối tiếc khi cha không còn.

ĐỀ 4: Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:

Người ăn xin

Lúc ấy, tôi đang đi trên phố. Một người ăn xin già lọm khọm đứng ngay trước mặt tôi. Đôi mắt ông lão đỏ ngầu và giàn giụa nước mắt. Đôi môi tái nhợt, quần áo rách rưới, thảm hại… Chao ôi! Cảnh nghèo đói đã gặm nhấm con người đau khổ kia thành xấu xí biết bao! Ông già chìa trước mặt tôi bàn tay sưng húp, bẩn thỉu. Ông rên rỉ cầu xin sự giúp đỡ.

Tôi lục tìm hết túi nọ túi kia, không có tiền, không có đồng hồ, không có cả một chiếc khăn tay. Trên người tôi chẳng có gì đáng giá.

Người ăn xin vẫn đứng đó chờ tôi. Bàn tay ông vẫn chìa ra, run rẩy. Tôi không biết phải làm sao. Tôi nắm chặt lấy bàn tay run rẩy ấy và nói:

- Ông đừng giận cháu, cháu không có gì để cho ông cả.

Người ăn xin nhìn tôi chằm chằm bằng đôi mắt ướt đẫm. Đôi môi tái nhợt của ông nở một nụ cười, và bàn tay ông cũng xiết chặt lấy tay tôi:

- Cháu ơi, cảm ơn cháu! Như vậy là cháu đã cho lão rồi. - Ông lão nói bằng giọng khàn đặc.

Lúc ấy, tôi chợt nhận ra rằng: cả tôi nữa, tôi cũng vừa nhận được một điều gì đó từ ông lão.

(Theo Tuốc-ghê-nhép)

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.

Câu 2. Cậu bé không có gì cho ông lão, nhưng ông lão lại nói: "Như vậy là cháu đã cho lão rồi". Em hiểu cậu bé đã cho ông lão cái gì? Theo em, cậu bé đã nhận được gì ở ông lão ăn xin?

Câu 3. Xét về cấu tạo, câu: “Chao ôi!” trong văn bản trên thuộc kiểu câu nào? Có tác dụng gì?

Câu 4. Em rút ra được bài học gì qua câu chuyện trên?

GỢI Ý:

Đề đọc hiểu số 5

ĐỀ 5: Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi bên dưới:

ĐÔI TAI CỦA TÂM HỒN

Một cô bé nhỏ nhắn, gầy gò bị thầy giáo loại khỏi dàn đồng ca. Nguyên nhân là vì cô bé luôn mặc bộ quần áo cũ kỹ, rộng thùng thình và bẩn thỉu. Cô bé đau khổ ngồi khóc một mình

Một cô bé nhỏ nhắn, gầy gò bị thầy giáo loại khỏi dàn đồng ca. Nguyên nhân là vì cô bé luôn mặc bộ quần áo cũ kỹ, rộng thùng thình và bẩn thỉu. Cô bé đau khổ ngồi khóc một mình trong công viên. Cô tự hỏi: Tại sao mình không được hát? Phải chăng giọng hát của mình quá tệ? Cô bé suy nghĩ mãi rồi cất giọng hát nhẹ nhàng. Cô hết bài này đến bài khác cho đến khi kiệt sức mới dừng lại.

- Cháu hát hay quá, một giọng nói vang lên: “Cảm ơn cháu, cháu gái bé nhỏ, cháu đã mang đến cho ta một buổi chiều thật tuyệt vời”. Cô bé ngạc nhiên. Người vừa khen cô là một ông lão tóc bạc trắng. Ông cụ nói xong rồi từ từ bước đi.

Ngày hôm sau, cô bé đến công viên và thấy ông lão đang ngồi trên chiếc ghế đá hôm trước. Khuôn mặt hiền từ của ông nở nụ cười chào đón cô. Cô lại hát, và ông lão vẫn chăm chú lắng nghe. Ông vỗ tay khen ngợi: “Cảm ơn cháu, cháu gái bé nhỏ của ta, cháu hát thật tuyệt!” Nói xong, ông lão lại từ từ bước đi. Nhiều năm trôi qua, cô bé giờ đã trở thành một ca sĩ nổi tiếng. Cô vẫn không quên ông lão ngồi tựa lưng vào ghế đá trong công viên nghe cô hát. Một buổi chiều mùa đông, cô đến công viên tìm ông nhưng chỉ thấy chiếc ghế đá trống trơn. Cô hỏi mọi người trong công viên về ông lão:

- Ông cụ bị điếc ấy ư? Ông ấy đã qua đời rồi, một người trong công viên nói với cô.

Cô gái sững sờ, bật khóc. Hóa ra, bao nhiêu năm qua, tiếng hát của cô luôn được khích lệ bởi một đôi tai đặc biệt: đôi tai của tâm hồn.

Câu 1 (1,0 điểm). Phương thức biểu đạt chính của văn bản trên?

Câu 2 (1,0 điểm). Truyện được kể theo ngôi thứ mấy?

Câu 3 (2,0 điểm). Tình huống bất ngờ trong câu chuyện là sự việc nào?

Câu 4 (2,0 điểm). Ý nghĩa mà câu chuyện gửi tới chúng ta là gì?

Câu 5. (4,0 điểm)

Từ nội dung phần đọc hiểu, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của lời khen trong cuộc sống

GỢI Ý

1. Phương thức biểu đạt chính: Tự sự:

2. Ngôi kể: Thứ ba. Tác dụng: làm cho câu chuyện khách quan, hấp dẫn hơn

3. Tình huống bất ngờ trong câu chuyện: Cô gái bàng hoàng khi phát hiện người luôn động viên, khích lệ giọng hát của mình lại là một ông cụ bị điếc

4. Ý nghĩa câu chuyện gửi tới người đọc:

- Trước những khó khăn, thử thách, con người cần có niềm tin và nghị lực để vượt lên hoàn cảnh, chiến thắng nghịch cảnh.

- Câu chuyện còn ca ngợi sức mạnh của tình yêu thương giữa con người với nhau.

5. - Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: vai trò của lời khen trong cuộc sống.

a. Giải thích

- Lời khen: là sự ghi nhận, động viên, khích lệ tinh thần của người khác khi họ đạt được những điều tốt đẹp.

b. Phân tích vai trò của lời khen trong cuộc sống

- Lời khen giúp tiếp thêm sự tự tin và niềm tự hào, giúp người nhận nhận ra họ đang đi đúng hướng và cần duy trì, phát huy.

- Lời khen tạo sự hưng phấn, động lực để người khác tiếp tục nỗ lực và đạt được nhiều thành công hơn nữa.

- Lời khen cho thấy sự quan tâm, theo dõi của người khác, giúp họ cảm thấy hạnh phúc, không cô đơn và có thêm động lực phấn đấu.

- Nếu sự nỗ lực và thành quả không được ghi nhận kịp thời, có thể khiến người ta cảm thấy tủi thân, nản lòng, thấy sự cố gắng của mình vô giá trị, dẫn đến tự ti và dễ buông xuôi.

(Học sinh lấy ví dụ cụ thể.)

-> Khuyến khích những lời động viên, khen ngợi kịp thời, đúng lúc, đúng người, đúng sự việc.

c. Bàn luận

- Lời khen không nên giả tạo, vì điều này có thể tạo ra sự ảo tưởng cho người được khen, khiến họ không thể tiến bộ, thậm chí dẫn đến sự tự mãn và dễ gặp thất bại.

- Lời khen không chỉ dành cho những người đã thành công mà còn cần trao cho những người dù chưa đạt được thành tựu lớn nhưng đã có sự nỗ lực và tiến bộ hơn so với chính họ ngày hôm qua.

- Bên cạnh lời khen, cuộc sống cũng cần những lời góp ý chân thành, mang tính xây dựng để giúp mỗi người khắc phục điểm yếu và hoàn thiện bản thân hơn.

d. Bài học

- Bài học: Đừng ngần ngại trao đi lời khen nhưng cũng đừng lạm dụng hoặc sử dụng những lời khen sáo rỗng; người nghe cần biết phân biệt giữa lời khen chân thành và lời khen giả tạo.

Đề đọc hiểu số 6

ĐỀ 6: Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi.

Khi tôi lên tám hay chín tuổi, tôi nhớ thỉnh thoảng mẹ tôi vẫn nướng bánh mì cháy khét. Một buổi tối nọ, mẹ tôi về nhà sau một ngày làm việc dài và chuẩn bị bữa tối cho cha con tôi. Bà dọn ra bàn vài lát bánh mì nướng cháy, không chỉ cháy xém mà còn đen như than. Tôi nhìn những lát bánh mì và chờ xem có ai nhận ra điều bất thường của chúng mà lên tiếng hay không.

Nhưng cha tôi bình thản ăn miếng bánh của mình và hỏi tôi về bài tập cũng như những việc ở trường học như mọi khi. Tôi không còn nhớ mình đã nói gì với ông hôm đó, nhưng tôi nhớ đã nghe mẹ xin lỗi vì làm cháy bánh mì. Và tôi không bao giờ quên được câu nói của cha: “Em à, anh thích bánh mì cháy mà”.

Đêm đó, tôi đến bên chúc cha ngủ ngon và hỏi liệu ông có thực sự thích bánh mì cháy không. Cha khoác tay qua vai tôi và nói:

- Mẹ con đã làm việc vất vả cả ngày và rất mệt. Một lát bánh mì cháy chẳng thể làm hại ai con ạ, nhưng con biết điều gì thực sự gây tổn thương cho người khác không? Những lời chê bai, trách móc cay nghiệt đấy.

Rồi ông nói tiếp:

- Con biết đó, cuộc đời đầy rẫy những điều không hoàn hảo và những con người không toàn vẹn. Cha cũng có nhiều điểm yếu, chẳng hạn như cha chẳng thể nhớ được ngày sinh nhật hay ngày kỉ niệm như một số người khác. Điều mà cha học được qua thời gian, đó là học cách chấp nhận sai sót của người khác và ủng hộ những khác biệt của họ. Đó là chìa khoá quan trọng nhất để xây dựng một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững con ạ. Cuộc đời quá ngắn ngủi để thức dậy với những hối tiếc và khó chịu. Hãy trân trọng những người đối xử tốt với con, và hãy cảm thông với những người chưa làm được điều đó.

(Nguồn: Quà tặng cuộc sống)

1. Đặt nhan đề phù hợp cho văn bản. (0,5 điểm)

2. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản. (0,5 điểm)

3. Theo người cha, “Chìa khoá quan trọng nhất để tạo nên một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững” là gì ? (1,0 điểm)

4. Em hiểu như thế nào về lời của người cha: “Một lát bánh mì cháy chẳng thể làm hại ai con ạ, nhưng con biết điều gì thực sự gây tổn thương cho người khác không? Những lời chê bai, trách móc cay nghiệt đấy.”(1,0 điểm)

5. Thông điệp nào của văn bản có ý nghĩa nhất đối với em ? (1,0 điểm)

6. Từ văn bản đọc hiểu, hãy viết đoạn văn (khoảng 20 dòng) trình bày suy nghĩ về tình yêu thương với người thân trong gia đình.

Gợi ý:

Câu 1: Miếng bánh mì cháy.

Câu 2 : Phương thức biểu đạt chính của văn bản là: Tự sự.

Câu 3: Theo người cha, “Chìa khoá quan trọng nhất để tạo nên một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững” là: học cách chấp nhận sai sót của người khác và chọn cách ủng hộ những khác biệt của họ.

Câu 4: Học sinh chỉ ra được ý nghĩa của lời nói: những lời chê bai, trách móc sẽ để lại những tổn thương rất lớn cho con người. Vì vậy, hãy tha thứ, cảm thông cho nhau khi có thể.

Câu 5: Học sinh có thể tùy chọn một trong những thông điệp mà câu chuyện gửi gắm như: tình thương yêu trong gia đình, sự tha thứ, lòng cảm thông, cách chấp nhận những khiếm khuyết của người khác…

Câu 6: Tình yêu thương với người thân trong gia đình.

- Giải thích: đó là sự yêu mến, cảm thông, chia sẻ…với những người thân yêu quanh ta.

- Ý nghĩa của tình yêu thương với những người thân:

+ Giúp mối quan hệ giữa những người thân thêm gần gũi, gắn bó.

+ Đem lại niềm vui, hạnh phúc cho mọi thành viên trong gia đình.

+ Làm cuộc sống tốt đẹp, ý nghĩa hơn…

- Bài học nhận thức và hành động:

+ Gìn giữ, phát huy tình yêu thương với những người thân trong mái ấm.

+ Lên án thái độ thờ ơ, vô cảm, thiếu tình yêu thương giữa những người thân yêu với nhau.

Đề đọc hiểu số 7

ĐỀ 7 : Câu chuyện về bốn ngọn nến

Trong căn phòng tối, bốn ngọn nến đang cháy. Không gian yên tĩnh đến mức người ta có thể nghe thấy tiếng thì thầm của chúng.

Ngọn nến thứ nhất lên tiếng: Tôi là hiện thân của hòa bình. Cuộc sống sẽ ra sao nếu không có tôi? Tôi thực sự quan trọng đối với mọi người.

Ngọn nến thứ hai nói: Còn tôi là hiện thân của lòng trung thành. Mọi người đều cần đến tôi hơn tất cả.

Ngọn nến thứ ba tiếp lời: Tôi là hiện thân của tình yêu. Tôi mới thực sự quan trọng. Hãy thử tưởng tượng cuộc sống sẽ ra sao nếu thiếu đi tình yêu?

Đột nhiên, cánh cửa mở tung, một cậu bé chạy vào phòng. Một cơn gió ùa theo làm tắt cả ba ngọn nến. "Tại sao cả ba ngọn nến lại tắt?" - cậu bé ngạc nhiên nói. Rồi cậu bé bật khóc.

Lúc này, ngọn nến thứ tư mới lên tiếng: Đừng lo lắng, cậu bé. Khi tôi vẫn còn cháy, tôi có thể thắp sáng lại cả ba ngọn nến kia. Bởi vì, tôi chính là niềm hy vọng.

Lau đi những giọt nước mắt, cậu bé lần lượt thắp sáng lại những ngọn nến vừa tắt bằng ngọn lửa của niềm hy vọng.

(Trích “Những bài học về cuộc sống”, NXB Thanh Niên, 2005)

a. Chỉ ra 2 biện pháp tu từ trong văn bản trên?

b. Anh/chị hiểu thế nào về lời thầm thì của ngọn nến thứ nhất: Tôi là hiện thân của hòa bình. Cuộc đời sẽ như thế nào nếu không có tôi? Tôi thực sự quan trọng cho mọi người?

c. Anh chị hiểu như thế nào về lời thì thầm của ngọn nến thứ hai: Còn tôi là hiện thân của lòng trung thành. Hơn tất cả, mọi người đều phải cần đến tôi?

d. Thông điệp sâu sắc nhất mà anh/chị rút ra được từ văn bản trên. Vì sao?

e. Anh/Chị hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trả lời cho câu hỏi trong phần đọc hiểu: Hãy thử xem cuộc sống sẽ như thế nào nếu thiếu đi tình yêu?

Trả lời:

a. HS chỉ ra 2 trong các biện pháp tu từ sau: Liệt kê, điệp cấu trúc, hoặc nhân hóa…

b. Ngọn nến thứ nhất cho rằng mình quan trọng bởi nó là hiện thân của hòa bình.

– Hòa bình là một nơi không có chiến tranh và chết chóc, nơi mọi người gắn bó với nhau cùng giúp đỡ nhau phát triển vì sự phồn vinh và hạnh phúc của nhân loại.

– Hòa bình sẽ mang lại cuộc sống và hạnh phúc cho mỗi người, mỗi gia đình và xã hội. Khi con người được sống trong cảm giác yêu thương, hòa ái, an lạc, vô ưu sẽ tạo nên động lực mạnh mẽ cho con người sống, học tập và lao động cống hiến hết mình cho sự phát triển chung của nhân loại.

– Nếu không có hòa bình con người phải sống trong đau thương, đói nghèo, bệnh tật, chia li chết chóc…

c. Ngọn nến thứ hai cho rằng mình quan trọng bởi nó là hiện thân của lòng trung thành.

– Trung thành là phẩm chất tốt đẹp cần có ở tất cả mọi người bởi đó là lối sống trước sau như một, một lòng một dạ, giữ trọn niềm tin và tình cảm gắn bó không thay đổi trước bất kì hoàn cảnh nào trong quan hệ giữa người với người.

– Trung thành sẽ tạo dựng được niềm tin, sự tín nhiệm của mọi người và vun đắp các mối quan hệ ngày càng bền chặt, trở nên tốt đẹp hơn.

d. Thông điệp về hòa bình, về lòng trung thành, về tình yêu, về niềm hy vọng trong cuộc sống.

e. Viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của tinh thần hợp tác trong làm việc nhóm

– Tình yêu là tình cảm cao đẹp của con người; biết yêu thương quan tâm, chia sẻ … những niềm vui nỗi buồn trong cuộc sống.

– Nếu thiếu đi tình yêu cuộc sống sẽ:

+ trở nên nhàm tẻ và không đáng sống

+ con người sẽ trở nên lạnh lùng và vô cảm với nhau

+ sẽ không thấu hiểu và cảm nhận được niềm hạnh phúc khi cho và nhận

+ thay vì yêu thương quan tâm sẻ chia sẽ là chiến tranh chết chóc, hận thù…

– Vì vậy con người cần yêu thương để:

+ xoa dịu và chữa lành những vết thương

+ cảm hóa những con người lầm đường lạc lối

+ xóa bỏ hận thù, chiến thắng cái ác và bóng tối

+ cảm nhận được hạnh phúc khi mang đến hạnh phúc cho người khác.

Đề đọc hiểu số 8

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi

Không hiểu bằng cách nào, một hạt cát lọt vào được bên trong cơ thể một con trai. Vị khách không mời mà đến đó tuy rất nhỏ, nhưng gây rất nhiều khó chịu và đau đớn cho cơ thể mềm mại của con trai. Không thể tống hạt cát ra ngoài, cuối cùng con trai quyết định đối phó bằng cách tiết ra một chất dẻo bọc quanh hạt cát.

Ngày qua ngày, con trai đã biến hạt cát gây ra những nỗi đau cho mình thành một viên ngọc trai lấp lánh tuyệt đẹp…

(Theo Lớn lên trong trái tim của mẹ, Bùi Xuân Lộc, NXB trẻ, 2005)

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên?

Câu 2: Khi “không thể tống hạt cát ra ngoài” con trai đã làm gì? Kết quả của việc làm đó?

Câu 3: Đặt nhan đề phù hợp với nội dung văn bản?

Câu 4: Văn bản trên mang đến cho người đọc một bức thông điệp đầy ý nghĩa. Hãy viết 4 đến 6 câu văn trình bày suy nghĩ của em về bức thông điệp đó?

GỢI Ý:

1- Phương thức biểu đạt chính: Tự sự.

2- Khi “không thể tống hạt cát ra ngoài”, “Con trai đã tiết ra một chất dẻo bọc quanh hạt cát.”

- Kết quả: Đã biến hạt cát thành một viên ngọc trai tuyệt đẹp.
3.Nhan đề:

- Sự tích viên ngọc trai.

- Khổ luyện thành tài.

- Cố gắng ắt thành công.

- Có công mài sắt, có ngày nên kim.

- Biết chấp nhận và vươn lên.

(Học sinh đặt được một nhan đề phù hợp với nội dung văn bản cho điểm tối đa.)

4- Bức thông điệp của tác giả gửi gắm qua đoạn trích:

+ Cuộc sống luôn tiềm ẩn rất nhiều những khó khăn, những thách thức bất ngờ…

+ Điều đó đòi hỏi con người cần phải biết chấp nhận khó khăn và không ngừng nỗ lực vươn lên bằng ý chí, nghị lực của mình….

+ Con người không được gục ngã trước thách thức mà cần chủ động biến khó khăn thành cơ hội để thể hiện bản thân…

+ Khi đó chúng ta sẽ gặt hái được thành công trong cuộc sống…

Đề đọc hiểu số 9

Đọc câu chuyện sau và trả lời câu hỏi

“Bát chè sẻ đôi”

Đồng chí liên lạc đi công văn 10 giờ đêm mới đến. Bác gọi mang ra một bát, một thìa con. Rồi Bác đem bát chè đậu đen, đường phèn, mà anh em phục vụ vừa mang lên, xẻ một nửa cho đồng chí liên lạc.

– Cháu ăn đi!

Thấy đồng chí liên lạc ngần ngại, lại có tiếng đằng hắng bên ngoài, Bác giục:

– Ăn đi, Bác cùng ăn…

Cám ơn Bác, đồng chí liên lạc ra về. Ra khỏi nhà sàn, xuống sân, đồng chí cấp dưỡng bấm vào vai anh lính thông tin:

– Cậu chán quá. Cả ngày Bác có bát chè để bồi dưỡng làm đêm mà cậu lại ăn mất một nửa.

– Khổ quá, anh ơi! Em có sung sướng gì đâu. Thương Bác, em vừa ăn vừa rớt nước mắt, nhưng không ăn lại sợ Bác không vui, mà ăn thì biết cái chắc là các anh mắng mỏ rồi.

( Kể chuyện về Bác Hồ, NXN Nghệ An, 2010)

Câu 1 (1 điểm). Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của văn bản?

Câu 2 (1 điểm).Trong câu: Ra khỏi nhà sàn, xuống sân, đồng chí cấp dưỡng bấm vào vai anh lính thông tin

Em hãy chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động?

Câu 3 (1,0 điểm).Ý nghĩa của câu chuyện trên?

GỢI Ý:

Đề đọc hiểu số 10

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi.

Khi tôi lên tám hay chín tuổi gì đó, tôi nhớ thỉnh thoảng mẹ tôi vẫn nướng bánh mì cháy khét. Một buổi tối nọ, mẹ tôi về nhà sau một ngày làm việc dài và bà làm bữa tối cho cha con tôi. Bà dọn ra bàn vài lát bánh mì nướng cháy, không phải cháy xém bình thường mà cháy đen như than. Tôi nhìn những lát bánh mì và đợi xem có ai nhận ra điều bất thường của chúng mà lên tiếng hay không.

Nhưng cha tôi chủ động ăn miếng bánh của ông và hỏi tôi về bài tập cũng như những việc ở trường học như mọi hôm. Tôi không còn nhớ tôi đã nói gì với ông hôm đó, nhưng tôi nhớ đã nghe mẹ xin lỗi ông vì đã làm cháy bánh mì. Và tôi không bao giờ quên được những gì cha tôi nói với mẹ tôi: “Em à, anh thích bánh mì cháy mà”.

Đêm đó, tôi đến bên chúc cha ngủ ngon và hỏi có phải thực sự ông thích bánh mì cháy không. Cha khoác tay qua vai tôi và nói:

- Mẹ con đã làm việc vất vả cả ngày và rất mệt. Một lát bánh mì cháy chẳng thể làm hại ai con ạ, nhưng con biết điều gì thực sự gây tổn thương cho người khác không? Những lời chê bai, trách móc cay nghiệt đấy.

Rồi ông nói tiếp:

- Con biết đó, cuộc đời đầy rẫy những thứ không hoàn hảo và những con người không toàn vẹn. Cha cũng khá tệ trong rất nhiều việc, chẳng hạn như cha chẳng thể nhớ được ngày sinh nhật hay ngày kỉ niệm như một số người khác. Điều mà cha học được qua những năm tháng, đó là học cách chấp nhận sai sót của người khác và chọn cách ủng hộ những khác biệt của họ. Đó là chìa khoá quan trọng nhất để tạo nên một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững con ạ. Cuộc đời rất ngắn ngủi để thức dậy với những hối tiếc và khó chịu. Hãy yêu quý những người cư xử tốt với con, và hãy cảm thông với những người chưa làm được điều đó.

(Nguồn: Quà tặng cuộc sống)

1. Đặt nhan đề phù hợp cho văn bản. (0,5 điểm)

2. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản. (0,5 điểm)

3. Theo người cha, “Chìa khoá quan trọng nhất để tạo nên một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững” là gì ? (1,0 điểm)

4. Em hiểu như thế nào về lời của người cha: “Một lát bánh mì cháy chẳng thể làm hại ai con ạ, nhưng con biết điều gì thực sự gây tổn thương cho người khác không? Những lời chê bai, trách móc cay nghiệt đấy.”(1,0 điểm)

5. Thông điệp nào của văn bản có ý nghĩa nhất đối với em ? (1,0 điểm)

6. Từ văn bản đọc hiểu, hãy viết đoạn văn (khoảng 20 dòng) trình bày suy nghĩ về tình yêu thương với người thân trong gia đình.

Gợi ý:

Câu 1: Miếng bánh mì cháy.

Câu 2 : Phương thức biểu đạt chính của văn bản là: Tự sự.

Câu 3: Theo người cha, “Chìa khoá quan trọng nhất để tạo nên một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững” là: học cách chấp nhận sai sót của người khác và chọn cách ủng hộ những khác biệt của họ.

Câu 4: Học sinh chỉ ra được ý nghĩa của lời nói: những lời chê bai, trách móc sẽ để lại những tổn thương rất lớn cho con người. Vì vậy, hãy tha thứ, cảm thông cho nhau khi có thể.

Câu 5: Học sinh có thể tùy chọn một trong những thông điệp mà câu chuyện gửi gắm như: tình thương yêu trong gia đình, sự tha thứ, lòng cảm thông, cách chấp nhận những khiếm khuyết của người khác…

Câu 6: Tình yêu thương với người thân trong gia đình.

- Giải thích: đó là sự yêu mến, cảm thông, chia sẻ…với những người thân yêu quanh ta.

- Ý nghĩa của tình yêu thương với những người thân:

+ Giúp mối quan hệ giữa những người thân thêm gần gũi, gắn bó.

+ Đem lại niềm vui, hạnh phúc cho mọi thành viên trong gia đình.

+ Làm cuộc sống tốt đẹp, ý nghĩa hơn…

- Bài học nhận thức và hành động:

+ Gìn giữ, phát huy tình yêu thương với những người thân trong mái ấm.

+ Lên án thái độ thờ ơ, vô cảm, thiếu tình yêu thương giữa những người thân yêu với nhau.

Đề đọc hiểu số 11

Câu chuyện về bốn ngọn nến

Trong phòng tối, có bốn ngọn nến đang cháy. Xung quanh thật yên tĩnh, đến mức người ta có thể nghe thấy tiếng thì thầm của chúng.

Ngọn nến thứ nhất nói : Tôi là hiện thân của hòa bình. Cuộc đời sẽ như thế nào nếu không có tôi? Tôi thực sự quan trọng cho mọi người.

Ngọn nến thứ hai lên tiếng : Còn tôi là hiện thân của lòng trung thành. Hơn tất cả, mọi người đều phải cần đến tôi.

Đến lượt mình, ngọn nến thứ ba nói : Tôi là hiện thân của tình yêu. Tôi mới thực sự quan trọng. Hãy thử xem cuộc sống sẽ như thế nào nếu thiếu đi tình yêu?

Đột nhiên, cánh cửa chợt mở tung, một cậu bé chạy vào phòng. Một cơn gió ùa theo làm tắt cả ba ngọn nến. "Tại sao cả ba ngọn nến lại tắt ?" - cậu bé sửng sốt nói. Rồi cậu bé òa lên khóc.

Lúc này, ngọn nến thứ tư mới lên tiếng: Đừng lo lắng, cậu bé. Khi tôi vẫn còn cháy thì vẫn có thể thắp sáng lại cả ba ngọn nến kia. Bởi vì, tôi chính là niềm hy vọng.

Lau những giọt nước mắt còn đọng lại, cậu bé lần lượt thắp sáng lại những ngọn nến vừa tắt bằng ngọn lửa của niềm hy vọng.

(Trích “Những bài học về cuộc sống”, NXB Thanh Niên, 2005)

a. Chỉ ra 2 biện pháp tu từ trong văn bản trên?

b. Anh/chị hiểu thế nào về lời thầm thì của ngọn nến thứ nhất: Tôi là hiện thân của hòa bình. Cuộc đời sẽ như thế nào nếu không có tôi ? Tôi thực sự quan trọng cho mọi người?

c. Anh chị hiểu như thế nào về lời thì thầm của ngọn nến thứ hai: Còn tôi là hiện thân của lòng trung thành. Hơn tất cả, mọi người đều phải cần đến tôi ?

d. Thông điệp sâu sắc nhất mà anh/chị rút ra được từ văn bản trên. Vì sao?

e. Anh/Chị hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trả lời cho câu hỏi trong phần đọc hiểu: Hãy thử xem cuộc sống sẽ như thế nào nếu thiếu đi tình yêu ?

GỢI Ý ĐÁP ÁN 

a. HS chỉ ra 2 trong các biện pháp tu từ sau: Liệt kê, điệp cấu trúc, hoặc nhân hóa…

b. Ngọn nến thứ nhất cho rằng mình quan trọng bởi nó là hiện thân của hòa bình.

– Hòa bình là một nơi không có chiến tranh và chết chóc, nơi mọi người gắn bó với nhau cùng giúp đỡ nhau phát triển vì sự phồn vinh và hạnh phúc của nhân loại.

– Hòa bình sẽ mang lại cuộc sống và hạnh phúc cho mỗi người, mỗi gia đình và xã hội. Khi con người được sống trong cảm giác yêu thương, hòa ái, an lạc, vô ưu sẽ tạo nên động lực mạnh mẽ cho con người sống, học tập và lao động cống hiến hết mình cho sự phát triển chung của nhân loại.

– Nếu không có hòa bình con người phải sống trong đau thương, đói nghèo, bệnh tật, chia li chết chóc…

c. Ngọn nến thứ hai cho rằng mình quan trọng bởi nó là hiện thân của lòng trung thành.

– Trung thành là phẩm chất tốt đẹp cần có ở tất cả mọi người bởi đó là lối sống trước sau như một, một lòng một dạ, giữ trọn niềm tin và tình cảm gắn bó không thay đổi trước bất kì hoàn cảnh nào trong quan hệ giữa người với người.

– Trung thành sẽ tạo dựng được niềm tin, sự tín nhiệm của mọi người và vun đắp các mối quan hệ ngày càng bền chặt, trở nên tốt đẹp hơn.

d. Thông điệp về hòa bình, về lòng trung thành, về tình yêu, về niềm hy vọng trong cuộc sống.

e. Viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của tinh thần hợp tác trong làm việc nhóm

– Tình yêu là tình cảm cao đẹp của con người; biết yêu thương quan tâm, chia sẻ … những niềm vui nỗi buồn trong cuộc sống.

– Nếu thiếu đi tình yêu cuộc sống sẽ:

+ trở nên nhàm tẻ và không đáng sống

+ con người sẽ trở nên lạnh lùng và vô cảm với nhau

+ sẽ không thấu hiểu và cảm nhận được niềm hạnh phúc khi cho và nhận

+ thay vì yêu thương quan tâm sẻ chia sẽ là chiến tranh chết chóc, hận thù…

– Vì vậy con người cần yêu thương để:

+ xoa dịu và chữa lành những vết thương

+ cảm hóa những con người lầm đường lạc lối

+ xóa bỏ hận thù, chiến thắng cái ác và bóng tối

+ cảm nhận được hạnh phúc khi mang đến hạnh phúc cho người khác.

Đề đọc hiểu số 12

Trạng nguyên Nguyễn Hiền quê ở Nam Định. Ông là người có hoàn cảnh đặc biệt: cha mất sớm, sống với mẹ trong căn nhà nhỏ bên cạnh một ngôi chùa. Vị sư trụ trì của chùa vốn là một danh Nho, vừa tụng kinh niệm phật vừa dạy học cho những trẻ chưa biết chữ trong làng. Ngay từ thời thơ ấu, Nguyễn Hiền đã lân la ở bên các lớp học, sớm tiếp xúc với chữ nghĩa sách vở. Năng khiếu kỳ lạ về học tập, về trí thông minh của ông đã nhanh chóng được bộc lộ; dù chưa đến tuổi đi học, Nguyễn Hiền đã hiểu biết nhiều, giỏi đối đáp, học thức hơn người. Ông được suy tôn làm “Thần đồng xuất chúng”. Khi vừa tròn 12 tuổi, Nguyễn Hiền đã thi đậu Trạng nguyên, trở thành vị Trạng nguyên trẻ nhất trong lịch sử Việt Nam,

(Nguồn: Internet)

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản trên?

Câu 2. Văn bản viết về nhân vật nào? Hoàn cảnh của nhân vật có gì đặc biệt?

Câu 3. Theo em, vì sao Nguyễn Hiền thi đậu Trạng nguyên khi vừa tròn 12 tuổi?

Câu 4. Từ câu chuyện về Trạng nguyên Nguyễn Hiền, em rút ra được bài học gì cho bản thân? (trả lời trong khoảng 3-5 dòng)

GỢI Ý ĐÁP ÁN

Đề đọc hiểu số 13

Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu:

Cá rô và vịt

Cá rô lóc lách lên bờ, đến khi nước rút, bị mắc cạn trên một vũng khô. Tưởng mình sắp chết, may mắn thấy bầy vịt đi qua, cá rô bèn năn nỉ:

- Làm ơn cho xin ít nước, không tôi chết mất!

Bầy vịt đáp:

- Cứ nằm đợi đấy đi, để chúng tôi đi kiếm ăn một lát rồi chiều sẽ đem nước về cho cá bơi.

Nói xong, bầy vịt lũ lượt ra đồng. Cá rô nằm chờ suốt một ngày giữa trời nắng gắt. Chiều đến, bầy vịt đem về cho đầy tràn một vũng nước nhưng khi đó cá đã chết khô rồi.

(Theo nguồn Internet)

Câu 1: Truyện được kể theo ngôi thứ mấy

Câu 2: Xét về cấu tạo, các từ sau đây thuộc từ loại nào?

May mắn. vũng nước, năn nỉ, cá rô

Câu 3: Trong câu chuyện cá rô ở trong tình trạng như thế nào

Câu 4: Nêu ý nghĩa của câu chuyện?

GỢI Ý:

Đề đọc hiểu số 14

Đọc đoạn văn bản sau và trả lời câu hỏi bên dưới:

“Cô vừa đi vừa hỏi tôi:

- Bây giờ em đã giải được những bài toán khó, đã làm được những bài luận dài rồi đấy. Vậy em còn yêu mến cô giáo cũ của em nữa không?

Và khi xuống đến chân cầu thang, cô nói to với tôi:

- Đừng quên cô nhé!

Ôi! Cô giáo rất tốt của em, không, chẳng bao giờ, chẳng bao giờ em lại quên cô được! Sau này, khi em đã lớn, em vẫn sẽ nhớ đến cô, và em sẽ tìm gặp cô giữa những đám học trò nhỏ. Mỗi bận đi ngang qua một trường học và nghe tiếng một cô giáo giảng bài, em sẽ tưởng chừng như nghe tiếng nói của cô. Em sẽ nhớ lại hai năm ngồi trong lớp học của cô, ở đó, em đã học được bao nhiêu điều bổ ích; ở đó, em đã bao nhiêu lần nhìn thấy cô mệt nhọc và đau đớn, nhưng luôn luôn theo dõi lớp học, luôn luôn yêu thương mọi người. Cô đã thất vọng khi thấy một em bé cứ cầm sai cây bút khi viết mà không sao uốn nắn lại được; cô lo lắng cho chúng em đến biến sắc mặt khi các vị thanh tra vào lớp và hỏi bài chúng em; cô lấy làm sung sướng khi chúng em đạt được những kết quả xuất sắc. Lúc nào cô cũng có lòng tốt và dịu hiền như một người mẹ.

Không bao giờ, phải, không bao giờ em lại có thể quên cô được, cô giáo yêu quý của em!”

(Ét-môn-đô-đơ A-mi-xi, Những tấm lòng cao cả)

Câu 1. (0,5 điểm) Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn văn bản trên?

Câu 2. (0,75 điểm) Hãy nêu nội dung chính của đoạn văn bản?

Câu 3. (1,0 điểm) Thông điệp nào từ đoạn trích có ý nghĩa nhất với em? Vì sao?

Câu 4. (1,25 điểm) Từ thông điệp rút ra trong đoạn văn bản, em hãy xác định những việc làm, những hành động cụ thể của bản thân trong thực tiễn cuộc sống hôm nay?

GỢI Ý ĐÁP ÁN

.......

Tải xuống tài liệu để khám phá thêm các đề đọc hiểu môn Ngữ văn lớp 7