Bài viết số 5 lớp 7 đề 3: Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng - Dàn ý chi tiết & 6 bài văn mẫu đặc sắc
Hôm nay, EduTOPS mang đến tài liệu Bài viết số 5 lớp 7 đề 3, một nguồn tham khảo quý giá dành cho học sinh.

Tài liệu bao gồm dàn ý chi tiết và 6 bài văn mẫu lớp 7, mời các em học sinh cùng khám phá nội dung dưới đây.
Đề bài: Dân gian có câu tục ngữ: “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng”. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng: “Gần mực chưa hẳn đã đen, gần đèn chưa hẳn đã rạng”. Hãy viết bài văn chứng minh để thuyết phục bạn ấy theo quan điểm của em.
Dàn ý chứng minh quan điểm cá nhân về câu tục ngữ
1. Mở bài
Dẫn dắt, giới thiệu câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” và nêu lên quan điểm phản biện: “Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng”.
2. Thân bài
a. Phân tích ý nghĩa của câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng”.
- Giải thích ý nghĩa: Môi trường xung quanh có tác động lớn đến tính cách và hành vi của con người.
- Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ thông qua các ví dụ thực tế mà em biết.
b. Phân tích quan điểm: “Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng”.
- Quan điểm này phản bác lại câu tục ngữ truyền thống: Nhiều người vẫn giữ được bản chất tốt dù sống trong môi trường xấu.
- Chứng minh tính đúng đắn của quan điểm bằng các dẫn chứng thực tế mà em biết.
=> Cả câu tục ngữ và quan điểm trên đều có phần đúng. Tuy nhiên, không nên khẳng định một cách tuyệt đối. Mỗi người cần có cách nhìn nhận linh hoạt và sâu sắc.
3. Kết bài
Khẳng định lại tính thuyết phục và giá trị của cả hai ý kiến, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện.
Chứng minh quan điểm cá nhân về câu tục ngữ - Mẫu 1
Ông cha ta từng nói: “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” để nhấn mạnh sự ảnh hưởng của môi trường đến cuộc sống con người. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng: “Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng”. Cả hai quan điểm này đều mang đến những bài học sâu sắc.
Trước hết, câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” sử dụng hình ảnh quen thuộc là mực và đèn. “Mực” tượng trưng cho những điều xấu xa, tiêu cực, còn “đèn” đại diện cho những điều tốt đẹp, tích cực. Câu tục ngữ nhấn mạnh sự ảnh hưởng của môi trường đến nhân cách con người, từ đó khuyên chúng ta nên học hỏi điều tốt và tránh xa điều xấu.
Câu tục ngữ này hoàn toàn đúng. Ví dụ điển hình là cậu bé thần đồng Đỗ Nhật Nam. Sống trong môi trường giáo dục tốt với bố mẹ là giảng viên đại học, Nam đã phát triển tài năng vượt trội. Ngược lại, nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm của Nam Cao lại là nạn nhân của hoàn cảnh xã hội, bị đẩy vào con đường tha hóa, lưu manh do ảnh hưởng từ những kẻ xấu như bá Kiến.
Tuy nhiên, ý kiến “Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng” lại phản ánh một khía cạnh khác. Không phải ai cũng bị môi trường chi phối. Nhà tình báo Vũ Ngọc Nhạ, dù sống giữa kẻ thù, vẫn giữ vững lý tưởng cách mạng. Hay nhân vật viên quản ngục trong “Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân, dù sống trong ngục tù, vẫn giữ được nhân cách thanh cao. Ngược lại, có người sống trong môi trường tốt nhưng lại bị tha hóa bởi tham vọng.
Như vậy, cả câu tục ngữ và ý kiến phản biện đều có phần đúng. Môi trường có thể ảnh hưởng, nhưng quan trọng nhất vẫn là cách mỗi người lựa chọn sống và hành động.
Chứng minh quan điểm cá nhân về câu tục ngữ - Mẫu 2
Môi trường sống là yếu tố quan trọng hình thành nhân cách, như ông cha ta từng nói: “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng”. Tuy nhiên, bản lĩnh của con người mới là yếu tố quyết định. Dù sống trong môi trường xấu, người có bản lĩnh vẫn giữ được phẩm chất tốt đẹp, và ngược lại, sống trong môi trường tốt chưa chắc đã trở thành người tốt.
Trước hết, cần hiểu ý nghĩa của câu tục ngữ. “Mực” tượng trưng cho những điều xấu xa, tiêu cực, dễ làm vấy bẩn tâm hồn. “Đèn” tượng trưng cho những điều tốt đẹp, tích cực, mang lại ánh sáng và sự rạng rỡ. Ông cha ta muốn nhắn nhủ rằng, sống trong môi trường xấu dễ bị ảnh hưởng tiêu cực, còn sống trong môi trường tốt sẽ học hỏi được điều hay lẽ phải.
Nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm của Nam Cao là minh chứng cho “gần mực thì đen”. Từ một người nông dân hiền lành, Chí bị đẩy vào con đường lưu manh do ảnh hưởng của nhà tù thực dân. Ngược lại, câu chuyện “Mẹ hiền dạy con” về Mạnh Tử cho thấy “gần đèn thì rạng”. Nhờ được sống trong môi trường giáo dục tốt, Mạnh Tử đã trở thành bậc hiền tài.
Trong thực tế, học sinh sống trong môi trường giáo dục tốt sẽ trở thành người có ích. Gia đình hòa thuận sẽ nuôi dưỡng những đứa trẻ ngoan ngoãn. Tuy nhiên, không phải ai sống trong môi trường xấu cũng trở nên xấu, và không phải ai sống trong môi trường tốt cũng trở nên tốt. Điều này phụ thuộc vào ý chí và bản lĩnh của mỗi người.
Phẩm chất của con người nằm ở chính bản lĩnh của họ. Sống trong môi trường xấu mà biết giữ mình thì như viên ngọc sáng giữa đêm đen. Ngược lại, sống trong môi trường tốt mà không tu dưỡng thì cũng như thanh thép để lâu ngày bị han gỉ. Các chiến sĩ tình báo trong thời chiến là minh chứng sống động. Dù sống giữa kẻ thù, họ vẫn giữ vững lý tưởng cách mạng, chứng tỏ bản lĩnh kiên cường.
Tóm lại, câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” cho thấy môi trường có ảnh hưởng đến nhân cách con người. Tuy nhiên, bản lĩnh và ý chí mới là yếu tố quyết định. Dù sống trong hoàn cảnh khó khăn, người có bản lĩnh vẫn giữ được phẩm chất cao đẹp, như đóa sen “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.
Chứng minh quan điểm cá nhân về câu tục ngữ - Mẫu 3
Từ xưa, ông cha ta đã nhận định rằng môi trường xã hội, đặc biệt là mối quan hệ bạn bè, có ảnh hưởng sâu sắc đến quá trình hình thành nhân cách và đạo đức của mỗi người. Câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” chính là minh chứng cho điều đó.
Để truyền đạt bài học hoặc kinh nghiệm, ông cha ta thường mượn hình ảnh từ sự vật gần gũi với đời sống con người. Mực có màu đen, tượng trưng cho những điều xấu xa, dễ làm vấy bẩn tâm hồn. Đèn, ngược lại, là nguồn sáng, tượng trưng cho điều tốt đẹp, tích cực. Câu tục ngữ ngầm nhắc nhở: Nếu giao du với người xấu, ta dễ bị ảnh hưởng tiêu cực; nếu kết bạn với người tốt, ta sẽ học hỏi được nhiều điều hay.
Quan sát thực tế, ta thấy ý nghĩa của câu tục ngữ này rất đúng. Trong gia đình, cha mẹ, anh chị là tấm gương để con em noi theo. Một gia đình hòa thuận, coi trọng giáo dục sẽ nuôi dưỡng những đứa con ngoan ngoãn, hiếu thảo. Ngược lại, gia đình bất hòa dễ khiến con cái hư hỏng.
Ngoài xã hội, nếu thường xuyên tiếp xúc với những người xấu, ta dễ bị tiêm nhiễm thói hư tật xấu. Người xưa đã khẳng định: “Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài” và khuyên nhủ:
“Thói thường gần mực thì đen
Anh em bạn hữu phải nên chọn người”
Đối với học sinh, việc kết bạn rất quan trọng. Nếu chơi với những bạn chăm ngoan, học giỏi, ta sẽ học hỏi được nhiều điều tốt đẹp. Bạn bè sẽ cùng nhau giúp đỡ, tiến bộ.
Tuy nhiên, trong một lần tranh luận, bạn em lại cho rằng: “Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng”. Em thấy ý kiến này cũng có phần đúng. Nếu có bản lĩnh, ý chí vững vàng, ta có thể vượt qua ảnh hưởng tiêu cực từ môi trường xấu.
Sống trong môi trường không tốt mà vẫn giữ được nhân cách trong sáng giống như hoa sen tỏa hương thơm giữa bùn lầy. Nhà tình báo Vũ Ngọc Nhạ là một ví dụ điển hình. Dù sống giữa kẻ thù, ông vẫn giữ vững lý tưởng cách mạng, góp phần to lớn vào sự nghiệp giải phóng đất nước. Nhiều bạn nhỏ nghèo khó nhưng hiếu học, vượt qua khó khăn để đạt thành tích cao cũng là những tấm gương đáng khâm phục.
Ngược lại, có những người sống trong điều kiện thuận lợi nhưng lại sa ngã. Họ đua đòi ăn chơi, sa vào tệ nạn xã hội, đánh mất nhân cách. Điều này cho thấy, dù môi trường có tốt đẹp, nếu bản thân không tu dưỡng, ta vẫn có thể trở nên xấu xa.
Câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” là lời khuyên quý giá. Em rút ra bài học cho bản thân: phải không ngừng rèn luyện đạo đức, tránh xa cám dỗ xấu xa, và chọn bạn tốt để học hỏi. Ngọn đèn sáng nhất không phải từ bên ngoài, mà từ chính tâm hồn mỗi người.
Chứng minh quan điểm cá nhân về câu tục ngữ - Mẫu 4
Dân gian có câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng”. Tôi nhận thấy câu tục ngữ này rất phù hợp với thực tế cuộc sống. Tuy nhiên, trong lớp tôi có một số bạn cho rằng: “Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng”, nên tôi muốn viết bài này để tranh luận cùng các bạn.
Trước hết, hãy phân tích ý nghĩa của câu tục ngữ. Về nghĩa đen, nếu tiếp xúc với mực đen dùng để viết chữ Hán ngày xưa, tay và quần áo ta dễ bị dính vết mực. Ngược lại, nếu đứng gần ngọn đèn sáng, ta sẽ nhận được ánh sáng từ nó. Về nghĩa bóng, câu tục ngữ khuyên rằng nếu sống gần người xấu hoặc trong môi trường xấu, ta dễ bị ảnh hưởng tiêu cực; còn nếu sống gần người tốt và trong môi trường lành mạnh, ta sẽ học hỏi được nhiều điều tốt đẹp.
Trong thực tế, nhiều thanh niên giao du với kẻ xấu, dần dần cũng trở nên hư hỏng. Một số cô gái từ quê ra thành phố, tiếp xúc với những kẻ ăn chơi sa đọa, dễ sa vào con đường tội lỗi.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng. Ví dụ như Nguyễn Văn Trỗi, Trần Văn Ơn - những người anh hùng trong thời kỳ Mỹ chiếm đóng miền Nam. Họ như những bông sen thơm ngát giữa bùn lầy, như bài ca dao:
“Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng
Nhị vàng bông trắng lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”
Điều này chứng minh tính đúng đắn của ý kiến “Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng”.
Tóm lại, câu tục ngữ này là lời khuyên quý giá. Chúng ta cần suy ngẫm để tìm cho mình một môi trường sống tốt đẹp và tránh xa những nơi tiêu cực.
Chứng minh quan điểm cá nhân về câu tục ngữ - Mẫu 5
Kho tàng văn hóa dân tộc ta chứa đựng nhiều câu ca dao, tục ngữ được đúc kết từ kinh nghiệm sống của cha ông. Trong đó, câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” phản ánh sự ảnh hưởng của môi trường đến nhân cách con người. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng: “Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng”.
Trước hết, cần hiểu ý nghĩa của câu tục ngữ. “Mực” tượng trưng cho những điều xấu xa, tiêu cực, dễ làm vấy bẩn tâm hồn. “Đèn” tượng trưng cho những điều tốt đẹp, tích cực, mang lại ánh sáng và sự rạng rỡ. Câu tục ngữ nhấn mạnh sự ảnh hưởng của môi trường đến nhân cách con người, khuyên chúng ta nên tránh xa điều xấu và học hỏi điều tốt.
Câu tục ngữ này nhắc nhở rằng, khi sống trong môi trường xấu hoặc tiếp xúc với người tiêu cực, ta dễ bị ảnh hưởng bởi thói hư tật xấu. Ngược lại, sống trong môi trường tốt, ta sẽ học hỏi được nhiều điều hay, bổ ích. Môi trường có tác động lớn đến suy nghĩ, hành vi và nhân cách của mỗi người. Do đó, chúng ta cần chọn cho mình một môi trường lành mạnh để phát triển.
Từ xưa, mẹ của Mạnh Tử đã nhận ra tầm quan trọng của môi trường. Bà đã ba lần chuyển nhà để tìm cho con một nơi tốt đẹp để học tập. Hay như Nguyễn Bỉnh Khiêm, ông từ bỏ chốn quan trường để tránh bị tha hóa bởi tham vọng và mưu mô. Những ví dụ này cho thấy, việc chọn môi trường sống và làm việc phù hợp là vô cùng quan trọng.
Ngày nay, câu tục ngữ vẫn được áp dụng trong cuộc sống. Trong gia đình, nếu cha mẹ hòa thuận, yêu thương nhau, con cái sẽ phát triển tốt hơn. Ngược lại, gia đình bất hòa dễ khiến con cái hư hỏng. Trong môi trường học đường, nếu bạn bè xung quanh là những người tích cực, ta sẽ học hỏi được nhiều điều tốt. Ngược lại, nếu tiếp xúc với bạn xấu, ta dễ bị lôi kéo vào những hành vi tiêu cực.
Tuy nhiên, không phải ai sống trong môi trường tốt cũng trở thành người tốt, và ngược lại. Ý kiến “Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng” nhấn mạnh vai trò của bản lĩnh và ý chí con người. Có những người từng lầm lỗi nhưng đã quyết tâm hoàn lương, và chúng ta cần mở rộng vòng tay đón nhận họ, giúp họ tìm lại con đường đúng đắn.
Như vậy, cả câu tục ngữ “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” và ý kiến phản biện đều mang đến những bài học sâu sắc. Chúng ta cần nhận thức rõ tác động của môi trường, đồng thời rèn luyện bản lĩnh để vượt qua những thử thách và giữ vững nhân cách tốt đẹp.
Chứng minh quan điểm cá nhân về câu tục ngữ - Mẫu 6
Tục ngữ được ví như 'kho báu trí tuệ' của nhân loại, chứa đựng những kinh nghiệm quý báu từ thế hệ trước. Câu tục ngữ 'Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng' mang đến nhiều bài học sâu sắc. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng 'Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng'.
Trước tiên, cần hiểu rõ ý nghĩa của câu tục ngữ 'Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng'. 'Mực' tượng trưng cho những điều xấu xa, tiêu cực, dễ làm vấy bẩn tâm hồn. Ngược lại, 'đèn' biểu tượng cho ánh sáng, sự trong sáng và những điều tốt đẹp. Sự tương phản giữa 'mực' và 'đèn' nhằm nhắc nhở chúng ta về sự ảnh hưởng của môi trường đến nhân cách con người. Từ đó, ông cha ta muốn khuyên răn thế hệ sau phải biết chọn lọc những điều tốt đẹp và tránh xa những điều xấu.
Câu tục ngữ là bài học quý giá được đúc kết từ cuộc sống. Môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách. Trong gia đình, cha mẹ là tấm gương để con cái noi theo. Ở trường học, thầy cô là người có ảnh hưởng lớn đến học sinh. Có người đã nói: 'Hãy cho tôi biết bạn của anh là ai, tôi sẽ nói anh là người như thế nào'. Bạn bè cũng có tác động không nhỏ đến cuộc đời mỗi người. Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, có nhiều câu ca dao giáo dục về vấn đề này:
'Thói thường gần mực thì đen
Anh em bạn hữu phải nên chọn người'
Tuy nhiên, không phải ai cũng bị ảnh hưởng bởi môi trường. Như ý kiến 'Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng', có những người vẫn giữ được nhân cách tốt đẹp, giống như hoa sen:
'Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng
Nhị vàng bông trắng lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn'
Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương sáng của dân tộc. Dù sống trong hoàn cảnh khó khăn, Người vẫn giữ được tinh thần yêu nước và nhân cách cao đẹp. Hay như Nguyễn Văn Trỗi, người thợ điện ở Sài Gòn, vẫn kiên định với lý tưởng cách mạng, không bị lung lay bởi cuộc sống hào nhoáng. Những tấm gương này đã trở thành bài học quý giá cho thế hệ sau.
Như vậy, cả câu tục ngữ và ý kiến trên đều có giá trị riêng. Mỗi người cần hiểu rõ để có cái nhìn đúng đắn về mối quan hệ giữa môi trường và nhân cách. Bản thân tôi sẽ cố gắng cảnh giác trong việc giao tiếp, đồng thời xác định một thế đứng vững vàng trước những tác động tiêu cực từ môi trường xung quanh.
Tóm lại, câu tục ngữ 'Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng' và ý kiến 'Gần mực chưa chắc đã đen, gần đèn chưa chắc đã rạng' đều mang ý nghĩa sâu sắc. Qua đó, mỗi người cần rút ra bài học cho chính mình.
- Viết đoạn văn kể về tài năng hoặc phẩm chất của nhân vật trong truyện đã học - Luyện tập câu chủ đề đoạn văn Tiếng Việt 4 Cánh Diều
- Luyện từ và câu: Mở rộng vốn từ Kết nối - Tiếng Việt 4 Chân trời sáng tạo, Tập 2, Bài 5
- Nói và nghe: Chúng em sáng tạo - Bài 18, Tiếng Việt 4, Kết nối tri thức, Tập 1 - Khám phá khả năng sáng tạo và kỹ năng thuyết trình
- Bài Đọc: Đồng Cỏ Nở Hoa - Sách Tiếng Việt Lớp 4 Kết Nối Tri Thức, Tập 1, Bài 18
- Hướng dẫn viết bài văn miêu tả con vật - Tiếng Việt lớp 4 Kết nối tri thức Tập 1 Bài 29